ฤทธิ์ต้านเซลล์มะเร็งและเหนี่ยวนำการตายของเซลล์แบบ apoptosis ของสารสกัดกัญชาพันธุ์ตะนาวศรีก้านแดง อาร์ดี วัน (TRD1)

การทดสอบความเป็นพิษต่อเซลล์มะเร็งด้วยวิธี MTT assay ของสารสกัดจากช่อดอกตัวเมียของกัญชาพันธุ์ตะนาวศรีก้านแดงอาร์ดี วัน (TRD1) ซึ่งสกัดด้วยวิธีของไหลวิกฤตยิ่งยวด (supercritical fluid extraction) โดยใช้คาร์บอนไดออกไซด์ (CO2) เป็นตัวทําละลาย, สาร cannabidiol (CBD) และ ∆9-tetrahydrocannabinol (THC) พบว่าสารสกัด TRD1, สาร CBD และ THC มีความเป็นพิษต่อเซลล์มะเร็งเต้านม MCF-7, มะเร็งตับ Hep G2, มะเร็งตับอ่อน PANC-1 และมะเร็งปอด A-549 โดยสารสกัด TRD1, CBD และ THC สามารถต้านเซลล์มะเร็งเต้านม MCF-7 ได้ดีที่สุด มีค่า IC50 เท่ากับ 2.81, 2.69 และ 4.51 มคก./มล. ตามลำดับ การทดสอบฤทธิ์เหนี่ยวนำให้เกิดการตายของเซลล์แบบ apoptosis ของสารสกัด TRD1 ความเข้มข้น 2.5-20 มคก./มล., สาร CBD ความเข้มข้น 2-8 มคก./มล. และสาร THC ความเข้มข้น 2.5-10 มคก./มล. โดยทดสอบในเซลล์มะเร็งเต้านม MCF-7 พบว่าสารสกัด TRD1 และสาร CBD มีผลเหนี่ยวนำให้เกิดการตายแบบ apoptosis ของเซลล์มะเร็งได้ โดยฤทธิ์แปรผันตามความเข้มข้น ขณะที่สาร THC ที่ความเข้มข้น 10 มคก./มล. มีผลเหนี่ยวนำให้เกิดการตาย apoptosis ในระดับที่ใกล้เคียงกับการตายแบบ necrosis นอกจากนี้สาร CBD และ THC ยังมีผลกระตุ้นการแสดงออกของโปรตีน caspase-3 และการรวมตัวกันของโครมาตินของเซลล์มะเร็ง MCF-7 ผลการศึกษาจะเห็นว่า สารสกัดจากกัญชาพันธุ์ตะนาวศรีก้านแดงอาร์ดี วัน, สาร CBD และ THC ที่พบในกัญชา มีฤทธิ์ต้านเซลล์มะเร็งและเหนี่ยวนำให้เกิดการตายแบบ apoptosis ซึ่งแสดงถึงศักยภาพในการที่จะนำกัญชามาพัฒนาเป็นยาต้านมะเร็ง แต่ควรมีการศึกษาเพิ่มเติมในด้านฤทธิ์ทางเภสัชวิทยาและพิษวิทยา เพื่อให้ทราบถึงประสิทธิผลและความปลอดภัยของผลิตภัณฑ์ที่จะพัฒนาเป็นยาต่อไปในอนาคต

ว กรมวิทย พ. 2566;65(1):1-13.