ข่าวความเคลื่อนไหวสมุนไพร

การศึกษาผลของสารสกัดน้ำต้มจากตรีผลา (ประกอบด้วยผลมะขามป้อม ผลสมอไทย และผลสมอภิเพก อัตราส่วน 1:1:1) ต่อการทำงานของ cytochrome P450 (CYP) ในเซลล์ไมโครโซมตับของมนุษย์ และผลต่อการทำงานของ P-glycoprotein ในเซลล์ Caco-2 พบว่าสารสกัดน้ำต้มจากตรีผลายับยั้งการทำงานของ CYP1A2 > 3A4 > 2C9 > 2D6 ด้วยค่า IC₅₀ เท่ากับ 23.6±9.2, 28.1±9.8, 30.41±16.7 และ 93.9±27.5 มคก./มล. ตามลำดับ โดยสารสกัดน้ำจากตรีผลายับยั้ง CYP1A2 และ CYP2C9 แบบไม่แข่งขัน ด้วยค่าคงที่การยับยั้ง (K_i values) เท่ากับ 23.6 และ 30.4 มคก./มล. ตามลำดับ และให้ผลยับยั้งแบบแข่งขันต่อ CYP3A4 ด้วยค่าคงที่การยับยั้ง 64.9 มคก./มล. การยับยั้งของสารสกัดน้ำต้มจากตรีผลาต่อ CYP1A2 และ CYP3A4 ไม่แปรผันกับเวลา แต่สารสกัดน้ำต้มจากตรีผลาไม่มีผลต่อการทำงานของ P-glycoprotein และการทดสอบผลของสารสกัดน้ำต้มตรีผลาต่อค่าเภสัชจลนศาสตร์ของยา phenacetin (CYP1A2 probe) และยา midazolam (CYP3A4 probe) ในหนูแรท ด้วยการป้อนสารสกัดน้ำต้มจากตรีผลา ขนาด 500 มก./กก. ร่วมกับการป้อนยา phenacetin ขนาด 30 มก./กก. พบว่ามีผลเพิ่มระดับยาในเลือดสูงสุด (C_max) และค่าพื้นที่ใต้กราฟระหว่างความเข้มข้นและเวลา (AUC_0–6hr) ส่งผลให้ค่าชีวประสิทธิผล (bioavailability) ของยา phenacetin เพิ่มขึ้น 61.2% และการป้อนสารสกัดน้ำต้มจากตรีผลา ขนาด 500 มก./กก. ร่วมกับการป้อนยา midazolam ขนาด 20 มก./กก. มีผลเพิ่มค่า C_max และ AUC_0–2.5hr และส่งผลให้ค่าชีวประสิทธิผลของยา midazolam เพิ่มขึ้น 40.7% ในขณะที่ปริมาตรการกระจายตัวของยาและค่าการกำจัดยาออกจากร่างกายลดลงอย่างมีนัยสำคัญทางสถิติ อย่างไรก็ตามในการทดสอบนี้ไม่พบผลของสารสกัดน้ำต้มจากตรีผลาต่อค่าเภสัชจลนศาสตร์ของยา phenacetin และ midazolam เมื่อให้ยาด้วยการฉีดเข้าทางหลอดเลือดดำ การศึกษานี้แสดงให้เห็นว่าการรับประทานตรีผลาร่วมกับยา phenacetin และ midazolam จะมีผลเสริมฤทธิ์ยา เนื่องจากตรีผลายับยั้งเอนไซม์ CYP1A2 และ CYP3A4 ซึ่งใช้ในการเผาผลาญยา เป็นผลให้ยาคงอยู่ในร่างกายได้นานขึ้น และอาจก่อให้เกิดอันตรายต่อร่างกาย จึงควรระมัดระวังการใช้ตรีผลาร่วมกับยาในกลุ่มนี้