การศึกษาผลของสารสกัดน้ำจากต้นหญ้าหวาน (Stevia rebaudiana Bertoni) ร่วมกับยาเบาหวาน saxagliptin ในหนูแรทที่เป็นเบาหวานจากการเหนี่ยวนำด้วยการฉีด streptozotocin และ nicotinamide ในการทดสอบแบ่งหนูแรทออกเป็น 5 กลุ่ม คือ กลุ่มที่ 1 กลุ่มหนูปกติ กลุ่มที่ 2 กลุ่มหนูเบาหวาน กลุ่มที่ 3 หนูแรทเบาหวานที่ป้อนด้วยสารสกัดน้ำจากต้นหญ้าหวาน 400 มก./กก.วัน กลุ่มที่ 4 หนูแรทเบาหวานที่ได้รับยา saxagliptin 10 มก./กก./วัน กลุ่มที่ 5 หนูแรทเบาหวานที่ป้อนด้วยสารสกัดน้ำจากต้นหญ้าหวาน 400 มก./กก.วัน ร่วมกับยา saxagliptin 10 มก./กก./วัน เป็นเวลา 3 สัปดาห์ ผลการทดสอบพบว่าสารสกัดน้ำจากหญ้าหวานมีผลลดอัตราการกินน้ำและอาหาร น้ำหนักตัว รวมถึงระดับน้ำตาลในเลือดของหนูแรทเบาหวาน และช่วยเพิ่มระดับอินซูลินในเลือดอย่างมีนัยสำคัญ ได้เช่นเดียวกับการใช้ยา saxagliptin และการใช้ร่วมกัน (กลุ่มที่ 5) ให้ผลดีกว่าการใช้สารสกัดน้ำจากหญ้าหวานหรือใช้ยาเพียงอย่างเดียว เมื่อทำการศึกษากลไกในการลดน้ำตาลของสารสกัดน้ำจากหญ้าหวาน ด้วยการตรวจสอบระดับของ dipeptidylepeptidase-4 (DPP-4) เอนไซม์ที่ทำหน้าที่กระตุ้นการหลั่งอินซูลินจากเบต้าเซลล์ พบว่าสารสกัดน้ำจากหญ้าหวานให้ผลลดระดับ DPP-4 อย่างมีนัยสำคัญเช่นเดียวกับการใช้ยาเบาหวาน saxagliptin นอกจากนี้สารสกัดน้ำจากหญ้าหวานและยา saxagliptin มีผลลดระดับไขมันในเลือดทั้งระดับคอเลสเตอรอลรวม ไตรกลีเซอไรด์ และ LDL-cholesterol รวมถึงเพิ่มระดับ HDL-cholesterol ลดการก่อตัวของ malondialdehyde และเพิ่มปริมาณกลูต้าไธโอนซึ่งเป็นสารต้านอนุมูลอิสระอย่างมีนัยสำคัญเมื่อเทียบกับกลุ่มควบคุม โดยผลการทดสอบทั้งหมดนี้จะแสดงเพิ่มมากขึ้นในกลุ่มที่ได้รับสารสกัดจากหญ้าหวานร่วมกับยา saxagliptin (กลุ่มที่ 5) การศึกษานี้แสดงให้เห็นว่าสารสกัดน้ำจากหญ้าหวานมีฤทธิ์ต้านเบาหวาน โดยอาศัยกลไกการลดระดับน้ำตาล ลดไขมัน ต้านอนุมูลอิสระ และปรับปรุงความไวของอินซูลิน และการใช้หญ้าหวานร่วมกับยา saxagliptin จะช่วยเพิ่มฤทธิ์รักษาเบาหวานให้ดียิ่งขึ้น
J Ethnopharmacol. 2021;265:113188.