อันตรกิริยาของสารสำคัญจากฮอพกับยาต้านวัณโรค isoniazid

การศึกษาอันตรกิริยาของสาร xanthohumol (XN) ซึ่งเป็นสารในกลุ่ม prenylated flavonoid ที่แยกได้จากฮอพ (Humulus lupus L.) กับยาต้านวัณโรค isoniazid (INH) โดยศึกษาผลต่อการออกฤทธิ์ต้านเชื้อแบคทีเรีย Mycobacterium tuberculosis และผลต่อความเป็นพิษต่อตับของยา ในหนูเม้าส์ โดยเหนี่ยวนำให้เกิดการติดเชื้อด้วยการฉีดเชื้อ M. tuberculosis ชนิด H37Rv จำนวน 5 x 105 CFU/มล. เข้าทางช่องจมูกของหนู ขนาด 20 มคล. หลังจากนั้น 7 วัน หนูจะได้รับ INH ขนาด 10 มก./กก. ร่วมกับ XN ขนาด 10 มก./กก. โดยการกรอกเข้าทางกระเพาะอาหารวันละ 1 ครั้ง ติดต่อกันนาน 8 สัปดาห์ พบว่ากลุ่มที่ได้รับ INH ร่วมกับ XN มีจำนวนเชื้อแบคทีเรียในปอดและม้ามน้อยกว่ากลุ่มที่ได้รับ INH หรือ XN เพียงอย่างเดียว การศึกษาผลต่อความเป็นพิษต่อตับของยา INH พบว่า กลุ่มที่ได้รับ INH ร่วมกับ XN มีระดับ alanine aminotransferase (ALT), aspartate aminotransferase (AST), alkaline phosphatase (ALP), bilirubin และ malondialdehyde (MDA) น้อยกว่ากลุ่มที่ได้รับ INH เพียงอย่างเดียว ในขณะที่การทำงานของ superoxide dismutase (SOD), glutathione peroxidase (GSH-Px) และ ATPases เพิ่มขึ้น เมื่อเทียบกับกลุ่มที่ได้รับ INH เพียงอย่างเดียว ซึ่งบ่งชี้ว่า XN สามารถต้านความเป็นพิษต่อตับของ INH ได้ และการทดสอบความเป็นพิษโดยป้อนหนูเม้าส์ด้วย XN ขนาด 10, 20, 40, และ 80 มก./กก./วัน เป็นเวลานาน 3 สัปดาห์ ไม่พบความเป็นพิษหรือความผิดปกติใดๆ การศึกษาเพิ่มเติมในหลอดทดลองพบว่า XN มีแนวโน้มเสริมการออกฤทธิ์ (additive effect) ของ INH โดยมีค่าดัชนีชี้วัดประสิทธิภาพร่วม (fractional inhibitory concentration; FIC) เท่ากับ 0.83* จากผลการทดลองทั้วหมดแสดงให้เห็นว่า สาร xanthohumol จากฮอพสามารถเสริมการออกฤทธิ์ต้านเชื้อแบคทีเรีย M. tuberculosis รวมทั้งช่วยลดความเป็นพิษต่อตับของยา isoniazid

RSC Adv. 2020;10:13223–31.