ฤทธิ์ปกป้องตับของสารสำคัญจากเป่ยเช่า

การศึกษาฤทธิ์ปกป้องตับของสาร paeoniflorin ซึ่งเป็นสารสำคัญที่แยกได้จากเป่ยเช่า (Paeonia lactiflora Pall.) ในหนูเม้าส์ที่ถูกเหนี่ยวนำให้เกิดภาวะไขมันพอกตับ ชนิดที่ไม่ได้เกิดจากแอลกอฮอล์ (Nonalcoholic fatty liver disease; NAFLD) ซึ่งหนูจะมีลักษณะอ้วน ระดับไขมันในเลือดผิดปกติ และมีไขมันในตับสูง โดยแบ่งหนูเป็น 4 กลุ่ม กลุ่มที่ 1 เป็นหนูปกติ กลุ่มที่ 2 เป็นหนูปกติที่ได้รับสาร paeoniflorin ผสมในอาหาร 0.05% กลุ่มที่ 3 เป็นหนูที่ได้รับอาหารไขมันสูง และกลุ่มที่ 4 เป็นหนูที่ได้รับอาหารไขมันสูงและได้รับสาร paeoniflorin ผสมในอาหาร 0.05% จากการทดลองพบว่า สาร paeoniflorin สามารถบรรเทาความผิดปกติต่างๆ ที่เกิดจากภาวะไขมันพอกตับรวมทั้งช่วยปกป้องการทำงานของระบบหัวใจและหลอดเลือด โดยทำให้น้ำหนักตัว ระดับไขมันในเลือด ภาวะดื้อต่ออินซูลิน การเกิดการอักเสบ และการสะสมของไขมันที่ผิดปกติของสัตว์ทดลองลดลง การศึกษากลไกการออกฤทธิ์ลดไขมันพบว่า มีความเกี่ยวข้องกับการลดกระบวนการสร้างไขมัน (de novo pathway, 3-hydroxy-3-methyl glutaryl coenzyme A reductase ;HMG-CoAR) เพิ่มการกระตุ้นให้เกิดกระบวนการออกซิเดชั่นของกรดไขมัน (peroxisome proliferator-activated receptor-alpha (PPARα), carnitine palmitoyltransferase-1) และการเพิ่มการขับออกของคอเลสเตอรอล (PPARγ-liver X receptor-α-ATP-binding cassette transporter-1) การศึกษากลไกการออกฤทธิ์ต้านการอักเสบและฤทธิ์ลดน้ำตาลในเลือดพบว่า มีความเกี่ยวข้องกับการยับยั้งการทำงานของยีนที่กระตุ้นการอักเสบและลดการแสดงออกของยีนที่เกี่ยวข้องกับการสร้างน้ำตาลกลูโคส (phosphoenolpyruvate carboxykinase และ G6Pase) จากผลดังกล่าวแสดงให้เห็นว่าสาร paeoniflorin สามารถยับยั้งการเกิดภาวะไขมันพอกตับ รวมทั้งลดความเสี่ยงของการเกิดภาวะหลอดเลือดแข็งตัวในสัตว์ทดลองได้

Biol Pharm Bull 2015;38(7):1005-11.