สารสกัด 70% เอทานอลจากเหง้าว่านเอนเหลือง (Curcuma wanenlueanga Saensouk, Thomudtha & Boonma) มีฤทธิ์ต้านอนุมูลอิสระ เมื่อทดสอบด้วยวิธี 2,2-diphenyl-1-picrylhydrazyl (DPPH) และ nitric oxide (NO) scavenging assay โดยแสดงความสามารถในการจับอนุมูลอิสระ DPPH และ NO ได้ 34.3±5.8 และ 36.5±1.6% ตามลำดับ การทดสอบในเซลล์ macrophage RAW 264.7 ที่ถูกกระตุ้นให้เกิดการอักเสบด้วย lipopolysaccharide พบว่าสารสกัดมีฤทธิ์ต้านการอักเสบได้ โดยยับยั้งการสร้าง NO ค่า IC50 เท่ากับ 13.33±5.51 มคก./มล. เมื่อนำสารสกัดมาทำการสกัดแยกสารด้วยวิธี bioassay-guided fractionation พบว่าประกอบด้วยสารสำคัญ 5 ชนิด ได้แก่ curcumin, demethoxycurcumin, dihydrodemethoxycurcumin, curcumenone และ zedoarondiol ซึ่งสารทั้งหมดมีฤทธิ์ต้านการอักเสบในเซลล์ RAW 264.7 ได้ โดยลดระดับ nitrite ยับยั้งการแสดงออกของ TNF-α และ IL-6 สรุปได้ว่าสารสกัดจากเหง้าของว่านเอ็นเหลืองมีฤทธิ์ต้านอนุมูลอิสระและต้านการอักเสบ โดยสารสำคัญที่ออกฤทธ์ต้านการอักเสบ ได้แก่ curcumin, demethoxycurcumin, dihydrodemethoxycurcumin, curcumenone, และ zedoarondiol
BMC Complement Med Ther. 2025;25:143. doi. 10.1186/s12906-025-04884-0.