คำถาม : เมทไธโอนีนจากสมุนไพร
  • จากงานวิจัยของมหาลัยมหิดลเรื่องพิษของสะเดา เมื่ออ่านแล้วจะมีพิษค่อนข้างสูง หากใช้ปริมาณจำนวนมาก และขนาดของสัตว์ทดลอง อ้างอิง http://medplant.mahidol.ac.th/poisonpr/docs/0647.htm แต่ถึงอย่างไรสะเดาก็มีเมทไธโอนีนค่อนข้างสูงหากเทียบกับพืชที่มีโปรตีนระดับเดียวกันอย่าง กระถิ่น ใบมันสัปปะลัง หรือถั่ว และได้มีงานวิจัยในส่วนของการนำสะเดามาแปรรูปอยู่ในชื่อ Methiomax® เป็นสารสกัด จากธรรมชาติ ประกอบด้วย สะเดา (Azadirachta indica) กะเพรา (Ocimum sanctum) และข้าวฟ่าง (Sorghum bicolor) ซึ่งในส่วนของข้อสงสัยของผมคือ เราจะลดพิษในสะเดาได้อย่างไร เพื่อจะนำไปใช้แล้วไม่เกิดอันตรายในสัตว์ปีกได้ หากผ่านกรรรมวิธีการหมักจะช่วยลดพิษได้หรือไหม การหมักด้วยยีสต์มีผลอย่างไร

    ขอขอบคุณสำหรับการตอบข้อสงสัย เพื่อนำไปพัฒนาการทำเกษตรแบบอินทรีย์ในหมู่บ้านต่อไป

  • Date : 25/12/2560 16:23:00
คำตอบ : ในการทดสอบความเป็นพิษตามลิ้งค์ด้านต้น เป็นการประเมินความปลอดภัยของใบสะเดาที่ใช้ในรูปของสารสกัด โดยพบว่าสารสกัด 70% เอทานอลจากส่วนใบและเปลือกต้น ขนาดที่ทำให้ทำให้สัตว์ทดลองตายครึ่งหนึ่ง (LD50) ด้วยการป้อนทางปาก คือ 13 ก./กก.น้ำหนักตัวของสัตว์ทดลอง และสารสกัดน้ำร้อนจากใบที่ให้เกิดความเป็นพิษเมื่อฉีดเข้าทางเส้นเลือดดำ คือ ขนาดมากกว่า 40 มก./กก. ซึ่งทั้งหมดนี้หากเทียบกลับเป็นสัดส่วนของน้ำหนักใบสดแล้ว ถือว่ามีความเป็นพิษที่ต่ำมาก

สำหรับงานวิจัยการนำสะเดาไปใช้เสริมในการเลี้ยงสัตว์ปีก พบการใช้ในรูปของใบแห้งและสารสกัดน้ำ โดยมีรายงานว่าเมื่อป้อนอาหารที่มีส่วนผสมของใบสะเดาแห้ง ในขนาด 1.25, 2.5 และ 5 ก./กก.น้ำหนักอาหาร เป็นเวลา 42 วัน พบว่าที่ขนาด 2.5 ก./กก.ให้ผลในการเพิ่มน้ำหนักตัว และปริมาณโปรตีนในไก่กระทงได้ดีที่สุด และอาหารที่มีส่วนผสมของใบสะเดาทั้ง 3 ขนาด ไม่ก่อให้เกิดคว่ามเป็นพิษหรือความผิดปกติในไก่ นอกจากนี้การใช้สารสกัดน้ำจากใบสะเดาความเข้มข้น 10% ผสมในน้ำให้ไก่กิน จะช่วยกระตุ้นภูมิคุ้มกันและลดการติดเชื้อ E. coli ในไก่ได้ อย่างไรก็ตามมีรายงานว่าเมื่อป้อนไก่พันธุ์ Brown Hisex ด้วยอาหารที่มีส่วนผสมของใบสะเดา ความเข้มข้น 2 และ 5% (เทียบเท่ากับ 20 และ 50 ก./กก.อาหาร) เป็นเวลา 2 สัปดาห์ มีผลลดกดการเพิ่มขึ้นของน้ำหนักตัว และลดระดับโปรตีนในเลือด และก่อให้เกิดความเสียหายต่อตับ แต่ความผิดปกติเหล่านี้จะหายไปหลังการหยุดป้อน 2 สัปดาห์ แสดงให้เห็นว่าหากต้องการใช้สะเดาเสริมในการเลี้ยงไก่ ควรใช้ในขนาดไม่เกิน 5 ก./กก. น้ำหนักอาหาร ดังนั้นจึงไม่จำเป็นต้องหากรรมวิธีในการเตรียมใบสะเดาเพื่อลดความเป็นพิษ เนื่องจากขนาดที่ใช้ได้ผลดียังไม่ถึงเกณฑ์ที่ก่อให้เกิดความเป็นพิษต่อไก่ค่ะ