คำถาม : การสกัดสารเเทนนินจากเกสรปลีกล้วย
  • สามารถสกัดสารเเทนนินจากเกสรปลีกล้วยได้ด้วยวิธีอย่างไรได้บ้างและสามารถหาปริมาณสารอย่างไร
  • Date : 30/9/2568 19:49:00
คำตอบ : การสกัดสารกลุ่มแทนนิน มักใช้วิธีการสกัดด้วยการหมักในตัวทำละลายเช่น แอกอฮอล์ หรือต้มในน้ำร้อน จากนั้นกรองเอาเฉพาะส่วนสารละลายหรือส่วนน้ำมาทำการตกตะกอนแทนนินด้วยวิธี salting out คือทำให้ตกตะกอนด้วยการเติมโซเดียมคลอไรด์ แล้วนำตะกอนที่ได้ไปสกัดซ้ำด้วยอะซิโตน และนำไปกำจัดไขมันออกโดยใช้อีเทอร์สกัดแยกไขมันทิ้งไป จากนั้นนำส่วนสารที่สกัดได้มาเติมโซเดียมคลอไรด์อีกครั้ง เพื่อให้แทนนินตกตะกอนออกมา หรืออาจใช้วิธีสกัดแบบง่ายตามคำแนะนำในหนังสือ การสกัดและตรวจสอบสารสำคัญจากผลิตภัณฑ์ธรรมชาติ คือ
1. ชั่งตัวอย่างพืช 5 กรัม เติม 50% เอทานอล จำนวน 50 มล. ต้มบนอ่างอังไอน้ำด้วยวิธี reflux (การสกัดแบบไหลย้อนกลับ) นาน 30 นาที
2. กรองเก็บสารละลายที่ได้ (filtrate)
3. ระเหย filtrate ให้เกือบแห้งบนอ่างอังไอน้ำ
4. ละลายสารสกัดด้วยน้ำกลั่น 50 มล. โดยใช้ความร้อนช่วย จากนั้นกรองผ่านกรวยบุชเนอร์ (buchner funnel) โดยใช้แรงดูดจากสุญกาศ (suction) และใช้สารช่วยกรอง (filter aid)
5. เติม 10% sodium chloride 1 มล. กรองเก็บ filtrate ไว้ทดสอบ

การหาปริมาณแทนนิน ในตัวอย่างมีหลายวิธี โดยขอยกตัวอย่างวิธีการวิเคราะห์ดังนี้
- การเตรียมสารสกัด โดยนำผงตัวอย่างแห้ง 10 กรัม แช่ด้วย 70% อะซีโตน จำนวน 50 มล. ต้มบนอ่างอังไอน้ำด้วยวิธี reflux (การสกัดแบบไหลย้อนกลับ) นาน 30 นาที ส่วนสารสกัดที่ได้หลังการกรองเอากากออกนำไประเหยตัวทำละลายออกจนแห้งด้วยเครื่อง rotary evaporator หรือบนอ่างอังไอน้ำ จากนั้นละลายตัวอย่าง ด้วย 70% เอทานอล ปริมาตร 10 มิลลิลิตร นำไปปั่นเหวี่ยงด้วยเครืองปั่นเหวี่ยงหนีศูนย์กลาง ที่อุณหภูมิ 4 ความเร็ว 5000 รอบต่อนาทีเป็นเวลา 20 นาที และนำสารสกัดส่วนใสในหลอดเก็บตัวอย่าง ที่อุณหภูมิ 4 องศาเซลเซียส ระหว่างรอการวิเคราะห์
- การหาปริมาณไฮโดรไลซ์แทนนิน (Hydrolyze tannin content) วิเคราะห์ปริมาณไฮโดรไลซ์แทนนิน ด้วยวิธี Folin-Ciocalteu method โดยนำตัวอย่างสกัด ปริมาตร 20 ไมโครลิตร ผสมกับ folin-Ciocalteu reagent ปริมาตร 100 ไมโครลิตร ผสมให้เข้ากัน และทิ้งไว้ที่อุณหภูมิห้อง เป็นเวลา 1 นาที จากนั้นเติม 7.5% (w/v) Na2CO3 ปริมาตร 80 ไมโครลิตร ผสมให้เข้ากัน ทิ้งไว้ให้เกิดปฏิกิริยาที่อุณหภูมิห้องนาน 30 นาที วัดค่าการดูดกลืนแสงโดยใช้ microplate reader ที่ความยาวคลื่น 765 nm เปรียบเทียบกับกราฟมาตรฐานความเข้มข้นของ gallotannin และรายงานผลเป็นปริมาณ gallotannin equivalent (มก. GE/มล.)
- การหาปริมาณคอนเดนซ์แทนนิน (Condensed tannin content) วิเคราะห์ปริมาณคอนเดนซ์แทนนิน ด้วยวิธี HCl-vanillin method โดยนำตัวอย่างสกัด ปริมาตร 20 ไมโครลิตร ผสมกับ 1% vanillin ปริมาตร 50 ไมโครลิตร และสารละลาย 25% H2SO4 ปริมาตร 50 ไมโครลิตร ผสมให้เข้ากัน ทิ้งไว้ให้เกิดปฏิกิริยาที่อุณหภูมิห้องในที่มืด เป็นเวลา 15 นาที วัดค่าการดูดกลืนแสงโดยใช้ microplate reader ที่ความยาวคลื่น 500 nm เปรียบเทียบกับกราฟมาตรฐานความเข้มข้นของ catechin และรายงานผลเป็นปริมาณ catechin equivalent (มก. CE/มล.)