คำถาม : การสกัดสาร
  • 1. หากสกัดสารโดยใช้ dry weight ที่เท่ากัน แต่ใช้อุณหภูมิต่างกัน จะสามารถส่งผลต่อ %yield ไหม
    2. หาก %yield แตกต่างกันจะส่งผลต่อความสามารถของสารสกัดในการ antioxidant ไหม อย่างไร

  • Date : 28/6/2567 17:14:00
คำตอบ : ปัจจัยที่ส่งผลต่อ %yield ของสารสกัดมีหลายปัจจัย เช่น วิธีการสกัด ขนาดของวัตถุดิบ ปริมาณตัวทำละลายที่ใช้ รวมถึงอุณหภูมิที่ใช้สกัด เนื่องจากอุณหภูมิส่งผลต่อการละลายของสารที่เป็นองค์ประกอบในวัตถุดิบ โดยทั่วไปหากใช้อุณหภูมิสูงขึ้น จะทำให้ได้ปริมาณสารสกัดหรือ %yield มากขึ้น เนื่องจากสารส่วนใหญ่จะมีความสามารถละลายในตัวทำละลายได้เพิ่มเมื่ออุณหภูมิเพิ่มขึ้น ส่วน %yield ไม่ได้ส่งผลต่อฤทธิ์ทางชีวภาพรวมถึงฤทธิ์ antioxidant ของสารสกัดโดยตรง แต่อาจมีผลทำให้ฤทธิ์ของสารสกัดแตกต่างกันได้ เนื่องจากฤทธิ์ทางชีวภาพขึ้นกับชนิดและอัตราส่วนของสารสำคัญที่เป็นองค์ประกอบในสารสกัด หาก %yield แตกต่างกันอาจเนื่องจากสามารถสกัดสารสกัดออกมาได้ในปริมาณที่แตกต่างกัน แต่ความสามารถของสารสกัดในการฤทธิ์ทางชีวภาพไม่ได้แปรผันตรงกับปริมาณ %yield ของสารสกัดที่ได้ เพราะหากสกัดได้ %yield สูงขึ้นแต่สารทีสกัดได้เป็นสารที่ไม่มีฤทธิ์ ก็จะทำให้ฤทธิ์ลดลงได้ ดังนั้นผลของความแตกต่างของ %yield ต่อฤทธิ์ต่าง ๆ อาจจะมีความแตกต่างกันไปขึ้นกับชนิดสารสำคัญและชนิดสมุนไพร

ขอยกตัวอย่างงานวิจัยที่ศึกษาสภาวะในการสกัด และพบว่าการใช้อุณหภูมิในการสกัดที่แตกต่างกันส่งผลต่อปริมาณร้อยละผลผลิต และ %yield ที่แตกต่างกันส่งผลต่อการต้านอนุมูลอิสระ และมีการศึกษาทดลองเพื่อหาสภาวะที่เหมาะสมต่อการสกัด เช่น การศึกษาวิธีการการสกัด ลักษณะ และสมบัติการเป็นสารต้านอนุมูลอิสระของไบโอพอลิเมอร์จากสาหร่าย Nostoc commune ที่สกัดด้วยน้ำร้อนและน้ำร้อนร่วมกับคลื่นเสียงความถี่สูง พบว่าอุณหภูมิในการสกัดส่งผลต่อปริมาณร้อยละผลผลิต โดยการเพิ่มอุณหภูมิในการสกัดจาก 70 เป็น 80 และ 90 องศาเซลเซียส ทำให้ปริมาณร้อยผลผลิตและน้ำหนักโมเลกุลของพอลิแซ็กคาไรด์ที่ได้มีค่าเพิ่มขึ้น ซึ่งส่งผลต่อการต้านอนุมูลอิสระที่ลดลงเนื่องจากความยาวของสายโซ่ของพอลิแซ็กคาไรด์ไม่เอื้อต่อการออกฤทธิ์ในการต้านอนุมูลอิสระ

อ้างอิง : บุณยกร บุญยะธาน, ณัฎฐา เลาหกุลจิตต์, อภิรดี อุทัยรัตนกิจ และ ณัติฐพล ไข่แสงศรี. การสกัด ลักษณะ และสมบัติการเป็นสารต้านอนุมูลอิสระ ของไบโอพอลิเมอร์จากสาหร่าย Nostoc commune ที่สกัดด้วยน้ำร้อนและน้ำร้อนร่วมกับคลื่นเสียงความถี่สูง. วารสารวิจัยและพัฒนา มจธ. ปีที่ 45 ฉบับที่ 2 เมษายน-มิถุนายน 2565. (https://ripo.kmutt.ac.th/publication/v45n2/)