ถาม-ตอบ

คำถาม : การสกัดสารด้วยน้ำ

อยากทราบว่าการสกัดสารด้วยน้ำมีวิธีการสกัดอย่างไรบ้างคะ
Date : 20/11/2562 15:41:00

คำตอบ : การสกัดโดยใช้น้ำเป็นตัวทำละลาย โดยทั่วไปจะใช้วิธีการต้ม หรือหากสารที่ต้องการสกัดเป็นน้ำมันหอมระเหยะจะใช้วิธีกลั่นด้วยไอน้ำ (steam distillation) ค่ะ
1. การต้ม
- ชั่งสมุนไพร ย่อยให้ขนาดเล็กพอประมาณ
- เติมน้ำ 3-5 เท่าของน้ำหนัก ถ้าเป็นสมุนไพรสดจะใช้น้ำน้อยกว่า โดยให้น้ำท่วมสูงเกินสมุนไพประมาณ 5 นิ้ว จดน้ำหนักที่ใช้ ถ้าเป็นสมุนไพรแห้งให้แช่ในน้ำ 20 นาที ก่อนนำขึ้นตั้งไฟปานกลางจนเดือด จับเวลาเมื่อเริ่มเดือด ใช้เวลาประมาณ 30-45 นาที หากน้ำแห้งให้เติมน้ำ เมื่อสีน้ำสกัดไม่เข้มจากเดิม ให้ยกลง กรองด้วยผ้าขาวบาง 3 ชั้น
- นำกากมาต้มซ้ำ เช่นเดิม
- รวมน้ำสกัด 2 ครั้งเข้าด้วยกัน
- ตั้งไฟเคี่ยวต่อจนได้น้ำหนักที่ต้องการ ส่วนใหญ่จะนิยมให้น้ำหนักน้ำสกัดเท่ากับน้ำหนักสมุนไพรที่นำมาสกัด เช่น สมุนไพร 1 กก. เมื่อสกัดเสร็จแล้ว ได้น้ำสกัด 1 กก. ซึ่งง่ายต่อการคำนวณสัดส่วน ข้อเสีย กรณีที่จะเตรียมเก็บนานๆ อาจมีเชื้อแบคทีเรีย หรือรา ทำให้บูดเน่าเสียได้ง่าย สามารถแก้ไขได้ 2 วิธี คือ เติมสารกันเสีย หรือเคี่ยวให้เข้มข้นที่สุดเท่าที่จะทำได้ เช่น เคี่ยวจนเหลือน้ำหนัก 1 ใน 5 แต่ต้องระวังไม่ให้ไหม้ และจดน้ำหนักสุดท้ายที่ได้ หลังจากนั้นให้สรุปการสกัด และเก็บข้อมูลไว้เป็นเทคนิคในการสกัดครั้งต่อไป
2. การกลั่นด้วยน้ำหรือการกลั่นด้วยไอน้ำ
- นำสมุนไพรมาหั่นเป็นชิ้นเล็กๆ
- นำไปสกัดด้วยชุดเครื่องกลั่นด้วยน้ำหรือชุดเครื่องกลั่นด้วยไอน้ำ
- จะได้น้ำมันหอมระเหยซึ่งอาจมีน้ำปนมา รอให้น้ำมันหอมระเหยแยกจากชั้นน้ำ และแยกชั้นน้ำออก
- กำจัดน้ำที่เหลือเพียงเล็กน้อยออกจากน้ำมันหอมระเหยด้วยแมกนีเซียมซัลเฟตหรือโซเดียมซัลเฟต ซึ่งเป็นตัวช่วยดูดน้ำออก
- กรองแยกสารดูดน้ำออกจากน้ำมันหอมระเหยอีกครั้ง

Web Link ที่เกี่ยวข้อง

ที่อยู่

Social media