คำถาม : การคำนวณความเข้มข้น- นำสมุนไพรบดผงละเอียด 100g แช่ด้วยเอทานอล 95% ปริมาตร 300ml เป็นเวลา 7 วัน แล้วนำสมุนไพรมากรองได้ปริมาตร 80ml ถ้าต้องการระเหยสมุนไพรให้ได้ความเข้มข้น 40 ml จะต้องคำนวณยังไงคะ
- Date : 29/1/2562 17:22:00
คำตอบ : นำสารสกัดที่ได้ไประเหยแห้งจนเหลือ 40 มล. ค่ะ โดยอาจระเหยแห้งด้วยเครื่อง rotary evaporator ที่สามารถควบคุมอุณหภูมิและความดันได้ หรือระเหยแห้งด้วยการอังไอน้ำ หรือนึ่งบนลังถึง แต่หากสารที่ต้องการสามารถถูกทำลายได้ด้วยความร้อน ไม่แนะนำให้ใช้วิธีนี้ค่ะ ให้ใช้เครื่อง rotary evaporator แทน หากปริมาตรที่ได้หลังจากระเหยแห้งต่ำกว่า 40 มล. ก็เติมตัวทำละลาย ซึ่งในที่นี้คือเอทานอล 95% เพื่อปรับปริมาตรให้ได้ 40 มล. ซึ่งจะไม่สามารถระบุความเข้มข้นที่แท้จริงได้ โดยอาจระบุในรายงานได้เพียงว่า สารสกัดปริมาตร 40 มล. ที่ได้จากการสกัดสมุนไพร 100 ก. ด้วยเอทานอล 95% ปริมาตร 300 มล. แล้วระเหยตัวทำละลายจนเหลือ 40 มล.
แต่ปกติการคำนวณความเข้มข้นจะไม่ทำในลักษณะนี้ค่ะ เนื่องจากตัวทำลายมีการระเหยตลอดเวลา ทำให้ความเข้มข้นคาดเคลื่อน โดยทั่วไปหลังจากได้สารสกัดออกมา จะต้องระเหยตัวทำละลายจนหมด หรือระเหยออกให้มากที่สุด ทดสอบโดยการนำมาชั่งซ้ำๆ แล้วน้ำหนักของสารสกัดต้องไม่เปลี่ยนแปลง ซึ่งจะคำนวณเป็น %yield (น้ำหนักสารสกัดที่ได้ต่อสมุนไพร 100 ก.) จากนั้นจึงนำสารสกัดที่ได้ไปปรับความเข้มข้นโดยการเติมตัวทำละลายที่เหมาะเพื่อไห้ได้ความเข้มข้นที่ต้องการ เช่น
การคำนวณ %yield
สมุนไพร 100 ก. สกัด+ระเหยแห้ง ได้สารสกัดหนัก 10 ก. ดังนั้น %yield คือ 10%โดยน้ำหนัก
การคำนวณความเข้มข้น
สารสกัด 10 ก. แบ่งมา 1 ก. นำมาละลายในตัวทำลาย 100 มล. ดังนั้น ความเข้มข้นที่ได้คือ 1%โดยน้ำหนักต่อปริมาตร
หากสงสัยเกี่ยวกับการคำนวณ แนะนำให้สอบถามจากอาจารย์ที่ปรึกษา หรือศึกษาจากหนังสือเคมีทั่วไปค่ะ
.png){kind=logo}
สำนักงานข้อมูลสมุนไพร FanPage
mpic_mupy 