คำถาม : การสกัดพืช- ถ้าต้องการสกัดพืชขมิ้น ว่านนางคำ และไพล ด้วยวิธี solvent extraction โดยใช้ solvent เป็น ethanol ความเข้มข้น 50% ควรใช้ปริมาณพืชในการสกัดกี่ g ต่อ solvent ดีครับ
- Date : 29/1/2562 17:11:00
คำตอบ : จากคำถามคงไม่สามารถตอบได้อย่างชัดเจนค่ะ ว่าควรใช้ปริมาณพืชต่อตัวทำละลายเท่าไร อาจต้องทำการทดลองเปรียบเทียบเพื่อหาอัตราส่วนที่เหมาะสม (เพื่อให้ได้สารที่ต้องการมาในปริมาณสูงที่สุด) ซึ่งอาจต้องนำสารสกัดที่ได้ (ที่อัตราส่วนต่างๆ กัน) ไปตรวจวิเคราะห์ทางเคมีเพื่อเปรียบเทียบว่าที่อัตราส่วนใดจะเป็นอัตราส่วนที่ทำให้ได้สารสำคัญออกมามากที่สุด
ตัวอย่างการสกัดด้วยแอลกอฮอล์ด้วยการหมัก (Maceration)
- ชั่งสมุนไพร ใส่ในถุงผ้า
- แช่แอลกอฮอล์ 2-3 เท่าตัวในภาชนะปิดสนิททิ้งไว้ 7 วัน คนทุกวัน
- กรองเอาส่วนน้ำ บีบสารละลายออกจากกาก
- แล้วเติมสารละลาย เพื่อล้างกาก ทำซ้ำอีกครั้ง เป็นการหมักซ้ำ เพื่อให้ได้สารสกัดมากที่สุด
แต่ทั้งนี้ยังมีปัจจัยอีกหลายอย่างที่จะทำให้การสกัดเกิดประสิทธิภาพสูงสุด เช่น ชนิดของสมุนไพร ลักษณะของสมุนไพร ขนาดของสมุนไพร ตัวทำละลายที่ใช้ รวมทั้งวิธีการสกัดที่ใช้ ซึ่งการเลือกวิธีการสกัดจะขึ้นอยู่กับว่าต้องการสกัดสารสำคัญในกลุ่มใด จึงควรตรวจสอบคุณสมบัติของสารให้ดีก่อนเลือกวิธี ซึ่งท่านสามารถสืบค้นข้อมูลคุณสมบัติของสารเคมีได้จากหนังสือ merck index หรือจากเว็บไซด์เกี่ยวกับสารเคมี หรือศึกษาวิธีการสกัดเบื้องต้นจากหนังสือ ยาและผลิตภัณฑ์จากธรรมชาติ ซึ่งมีให้บริการในห้องสมุดของคณธเภสัชศาสตร์ ม.มหิดล และห้องสมุดของทางสำนักงานฯ ค่ะ