คำถาม : สารสกัดจากผลมะกรูด- ถ้าต้องการสกัด สารสกัดจากผลมะกรูด โดยใช้มะกรูดทั้งผม หั่นแล้วแช่กับเอธทานอล สามารถทำได้ไหมคะ และถ้าเราอยากได้สารสกัดเพื่อทำลงในผลิตภัณฑ์ของเรา โดยที่เราไม่ได้คั้นน้ำสด หรือต้ม สามารถทำได้แบบไหนบ้างคะ โดยที่ประโยชน์ยังคงสูงสุด
- Date : 31/8/2561 16:55:00
คำตอบ : การสกัดสารจากมะกรูดจะขึ้นอยู่กับวัตถุประสงค์ของการนำมาใช้ค่ะ ว่าต้องการสารในกลุ่มใดจากมะกรูด เพราะสารแต่ละชนิดมีวิธีการสกัดที่แตกต่างกัน ในกรณีของการหั่นแล้วนำมาแช่กับเอทานอลหรือก็คือวิธีการหมัก สามารถทำได้ค่ะ ซึ่งจะได้สารในกลุ่มมีขั้วแบบกลางๆ แต่อาจทำให้ได้สารในกลุ่มน้ำมันหอมระเหย (สารในกลุ่มไม่มีขั้ว) หรือสารที่ละลายในน้ำ เช่น วิตามินซี และกรดต่างๆ (สารในกลุ่มมีขั้ว) ออกมาในปริมาณน้อย ซึ่งโดยทั่วไปการสกัดน้ำมันหอมระเหยจะใช้วิธีกลั่นด้วยน้ำหรือกลั่นด้วยไอน้ำ และการสกัดสารที่ละลายในน้ำก็จะใช้วิธีการต้มกับน้ำหรือการคั้นน้ำสด ซึ่งสารออกฤทธิ์ของมะกรูดส่วนใหญ่ก็จะอยู่ในน้ำมันผิวมะกรูดและน้ำคั้น และการนำไปใช้ในผลิตภัณฑ์ต่างๆ ก็นิยมนำทั้ง 2 ส่วนนี้ไปใช้ค่ะ และการสกัดด้วยเอทานอลต้องกำจัดตัวทำละลายให้หมด ซึ่งอาจใช้วิธีนึ่งด้วยลังถึง หรือใช้เครื่อง rotary evaporator เพราะเอทานอลสามารถทำให้เกิดการระคายเคืองได้ค่ะ
ในกรณีที่ใช้วิธีการหมักเป็นวิธีสกัดก็อาจระบุในรายละเอียดได้ว่าสารสกัดที่ได้ เป็นสารสกัดเอทานอลของมะกรูดทั้งผล และหากต้องการระบุชนิดและปริมาณของสารสำคัญต้องนำสารสกัดที่ได้ไปตรวจสอบในห้องปฏิบัติการ ซึ่งมีค่าใช้จ่ายพอสมควร หากสนใจสามารถสอบถามได้ที่
- ศูนย์วิเคราะห์คุณภาพผลิตภัณฑ์(ฝ่ายเคมี) Tel: 0-2644-8679, 0-2644-8680, 0-2644-8681, 0-2644-8685 ต่อ 5538
- ศูนย์วิเคราะห์คุณภาพผลิตภัณฑ์(ฝ่ายสมุนไพร) Tel: 0-2644-8679, 0-2644-8680, 0-2644-8681, 0-2644-8685 ต่อ 5501
ศึกษาการทำผลิตภัณฑ์เพิ่มเติมได้ในหนังสือ คู่มือผลิตภัณฑ์เครื่องสำอางเพื่อเศรษฐกิจชุมชน โดยสำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา กระทรวงสาธารณสุข