คำถาม : สกัดสารจากเปลือกมังคุด
  • ถ้าเราอยากสกัดสารจากเปลือกมังคุด ให้ได้สารแทนนินบริสุทธิ์และแซนโทนบริสุทธิ์เลย เราจะสกัดด้วยวิธีใดได้บ้าง และสกัดอย่างไรคะ
  • Date : 30/3/2561 16:29:00
คำตอบ : 1. การสกัดสารในกลุ่มแทนนินมีหลายวิธี เช่น
- ชั่งตัวอย่างพืช 5 กรัม เติม 50% เอทานอล จำนวน 50 มล. ต้มบนอ่างอังไอน้ำด้วยวิธี reflux (การสกัดแบบไหลย้อนกลับ) นาน 30 นาที
- กรองเก็บสารละลายที่ได้ (filtrate)
- ระเหย filtrate ให้เกือบแห้งบนอ่างอังไอน้ำ
- ละลายสารสกัดด้วยน้ำกลั่น 50 มล. โดยใช้ความร้อนช่วย จากนั้นกรองผ่านกรวยบุชเนอร์ (buchner funnel) โดยใช้แรงดูดจากสุญกาศ (suction) และใช้สารช่วยกรอง (filter aid)
- เติม 10% sodium chloride 1 มล. กรองเก็บ filtrate ไว้ทดสอบ

2. การสกัดสารในกลุ่มแซนโทนมีหลายวิธี เช่น
- นำพืชมาบดละเอียด ต้มกับ 70% methanol อัตราส่วนพืช 1 ก. ต่อตัวทำละลาย 10 มล. ที่อุณหภูมิ 50 องศาเซลเซียส ประมาณ 2 ชม.
- นำสารที่ได้มากรอง และระเหยแห้งภายใต้สูญญากาศ ซึ่งจะได้สารสกัดหยาบเพื่อใช้ในขั้นตอนการแยกให้บริสุทธิ์ต่อไป
- หรือสกัดผงละเอียดด้วย methanol จนตัวทำละลายใสหรือมีสีจางลงแล้วรวมสารสกัดที่ได้
- นำสารที่ได้มากรอง และระเหยแห้งภายใต้สูญญากาศ นำสารสกัดหยาบที่ได้ไปสกัดแยกส่วน (partition) ด้วยน้ำและ chloroform จากนั้นจึงนำส่วนของ chloroform ไปใช้ในขั้นตอนการแยกให้บริสุทธิ์ต่อไป
สำหรับการทำให้สารที่บริสุทธิ์ ต้องนำสารสกัดหยาบที่ได้ไปผ่านขั้นตอนการแยกสารด้วยการใช้เทคนิค chromatography ต่างๆ เช่น Quick -column chromatography (QCC), Column chromatography (CC), Thin-Layer Chromatography (TLC), การตกผลึก เป็นต้น นอกจากนี้ยังต้องมีวิธีวิเคราะห์เพื่อพิสูจน์ว่าสารที่แยกได้นั้นเป็นสารชนิดที่ต้องการหรือไม่ ซึ่งอาจต้องใช้เทคนิคของ High-performance thin-layer chromatography (HPTLC), High Performance Liquid Chromatography (HPLC), Nuclear Magnetic Resonance (NMR) เป็นต้น ซึ่งมีรายละเอียดและค่าใช้จ่ายค่อนข้างมาก หากสนใจลองศึกษาในงานวิจัยตามรายชื่อที่แนบมา หรือมาสืบค้นงานวิจัยเพิ่มเติมได้ที่สำนักงานฯ ซึ่งมีค่าบริการค่ะ

Ref :
- วิภา สุโรจนะเมธากุล และ ชิดลม ฮิรางะ. การสกัดสารแทนนินจากเปลือกกล้วย. ว.เกษตรศาสตร์ (วิทย์.) 2537;28:578-86.
- Suksamrarn S, Suwannapoch N, Ratananukul P, Aroonlerk N, Suksamrarn A. Xanthones from the Green Fruit Hulls of Garcinia mangostana. J Nat Prod 2002;65:761-3.
- Suksamrarn S, Suwannapoch N, Phakhodee W, Thanuhiranlert J, Ratananukul P, Chimnoi N, et al. Antimycobacterial activity of prenylated xanthones from the fruits of Garcinia mangostana. Chem Pharm Bull 2003;51(7):857-9.