คำถาม : ปรีมาณสมุนไพรที่ควรบริโภค
  • อยากเรียนถามว่า
    1. ปริมาณสมุนไพรที่ควรบริโภคต่อคนต่อวัน ศึกษาข้อมูลได้จากไหนครับ
    2. การใช้ตัวทำละลายเอทานอลในการสกัดสมุนไพร ควรใช้ที่ความเข้มข้นกี่ดีกรี จึงจะได้สารสกัดสมุนไพรออกมามากที่สุด และควรแช่สมุนไพรไว้นานกี่วันครับ
    ขอบพระคุณอย่างสูงครับ

  • Date : 28/11/2560 14:28:00
คำตอบ : 1. หากเป็นสมุนไพรที่ถูกบรรจุไว้ในบัญช๊ยาหลักแห่งชาติ ซึ่งเป็นการใช้ในรูปแบบยา จะมีขนาดและวิธีรับประทานระบุไว้ชัดเจน สามารถสืบค้นจากเวปไซต์ของกระทรวงสาธารณสุข หรือจาก google แล้วใช้คำว่า บัญชียาหลักแห่งชาติ ถ้าเป็นการใช้ในรูปแบบอื่นๆ เช่น ผลิตภัณฑ์เสริมอาหาร หรือใช้เป็นอาหาร ไม่มีข้อมูลระบุปริมาณการรับประทานที่ชัดเจน ซึ่งส่วนใหญ่ขนาดที่ใช้สำหรับสมุนไพรและผลิตภัณฑ์เสริมอาหาร จะสรุปได้มาจากการขนาดที่ใช้ในการศึกษาทางคลินิกแล้วว่าได้ผล ซึ่งสามารถหาได้จากวารสารรายงานวิจัย หรือหนังสือที่เกี่ยวกับ สมุนไพร หรือ herbal medicine ซึ่งส่วนใหญ่มักเป็นภาษาอังกฤษ

2. การใช้เอทานอลความเข้มข้นเท่าไหร่ ขึ้นอยู่กับชนิดของสารในสมุนไพรที่เราต้องการสกัด ที่ถามมาน่าจะเป็นวิธีการสกัดโดยการหมักด้วยเอทานอล ซึ่งมีคำแนะนำวิธีการสกัดโดยให้ใช้เหล้าขาว (ความเข้มข้น 35-40%) เนื่องจากจะหาซื้อได้ง่ายกว่าที่จะเอาเอทานอล 100% มาเจือจางด้วยน้ำ ให้ได้ความเข้มข้นที่ต้องการ ตามคำแนะนำให้หนังสือคู่มือผลิตภัณฑ์เครื่องสำอางเพื่อเศรษฐกิจชุมชน ของอย. จะแช่สมุนไพรในแอลกอฮอล์หรือเหล้าขาว 2-3 เท่าของปริมาณสมุนไพรที่ใช้ โดยแช่ในภาชนะที่ปิดสนิท ทิ้งไว้ 7 วัน คนทุกวัน จากนั้นกรองเอาแต่ส่วนน้ำ บีบสารที่ละลายที่ติดกับสมุนไพรออกให้หมด แยกเก็บสารสกัดไว้ (1) เติมเหล้าขาวเพิ่มในภาชนะ เพื่อล้างกาก และทำการหมักซ้ำ อีก 7 วัน เพื่อสกัดให้ได้สารออกมามากที่สุด เมื่อครบ 7 วัน กรองเฉพาะส่วนที่เป็นน้ำ (2) แล้นำสารสกัดที่ (1) และที่ (2) มารวมกัน จากนั้นทำให้เข้มข้นขึ้นด้วยการระเหยเอาแอลกอฮอล์ออก โดยใช้วิธีตุ๋นในลังถึง ห้ามนำไปตั้งไฟโดยตรง ตุ๋นจนสารสกัดลดลงเหลือ 1 ใน 3 ส่วน จึงเก็บสารสกัดนั้นไว้ใช้ต่อไป