คำถาม : สบู่ มะหาด ขมิ้น- 1.ผมทำสบู่ มะหาด ขมิ้น โดยนำผงมะหาด ผงขมิ้นมาใส่ในกลีเซอรีนในขณะที่อุ่นกลีเซอรีนไห้ละลายแล้วเติมผงทั้งสองชนิดลงไป ไม่ทราบว่า เป็นวิธีที่ทำไห้ได้สบู่ที่มีประสิทธิภาพ และสารที่เป็นประโยชน์ต่อผิวไหม หรือควรจะเอาผงมะหาดกับผงขมิ้นมาต้มน้ำก่อน แล้วค่อยเอาน้ำต้มที่ได้ใส่กลีเซอรีนอีกที วิธีไหนจะได้สบู่ที่มีประโยชน์และประสิทธิภาพจากสารในสมุนไพรมากกว่ากันครับ หรือถ้ามีวิธีอื่นแนะนำด้วยนะครับ
2.มีหน่วนงานรัฐที่ไหนไหมที่เปิดอบรมฟรีเกี่ยวกับวิธีการสกัดสารจากสมุนไพรโดยวิธีง่ายๆ ความรู้ด้านสมุนไพร การแปรรูปเป็นผลิตภัณฑ์ต่างๆ อยากมีความรู้เพิ่มเติมครับ ขอบคุณครับ
- Date : 26/10/2558 10:10:00
คำตอบ : 1. การจะนำสมุนไพรลงไปผสมในสบู่นั้นควรคำนึงถึงสารสำคัญและสรรพคุณที่คุณต้องการจากสมุนไพร รวมทั้งต้องศึกษาจากการใช้แบบดั้งเดิมและงานวิจัยที่ทำการศึกษาแล้วนำมาประยุกต์ใช้ ซึ่งในกรณีของขมิ้นชัน สรรพคุณทางเครื่องสำอางสำหรับผิวภายนอกคือ ฆ่าเชื้อ แก้อาการผื่นคัน และบำรุงผิว สามารถใช้ส่วนเหง้าบดเป็นผงไปเป็นส่วนผสมในเครื่องสำอางได้ แต่สำหรับมะหาดสรรพคุณที่นำไปใช้คือทำให้ผิวขาว ซึ่งสารสำคัญในมะหาดที่มีฤทธิ์ยับยั้งการทำงานเอนไซม์ไทโรซิเนส และทำให้ผิวขาวขึ้นคือ สาร oxyresveratrol ที่สามารถแยกออกได้โดยการสกัดด้วยแอลกอฮอล์ ดังนั้นหากคุณนำแก่นมะหาดไปบดเป็นผงแล้วผสมในสบู่ ก็อาจจะทำให้ไม่ได้สารออกฤทธิ์ปริมาณตามที่ต้องการ ทั้งนี้การนำผงสมุนไพรใดๆ มาเตรียมเป็นผลิตภัณฑ์ สิ่งสำคัญคือ ต้องระวังเรื่องการระคายเคือง และความสะอาดนะคะ
2.หน่วยงานของรัฐหลายหน่วยงานที่จัดการอบรมเรื่องการสกัดสาร และความรู้ด้านสมุนไพร เช่น กรมพัฒนาการแพทย์แผนไทยและแพทย์ทางเลือก ศูนย์ประสานงานพัฒนาคุณภาพผลิตภัณฑ์สุขภาพชุมชนของอย. รวมถึงที่คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล การจัดการอบรมของแต่ละหน่วยงานจะเปิดหมุนเวียนไปกันไป คุณสามารถติดตามหัวข้อการอบรมของแต่ละหน่วยงานได้ที่หน้าเว็บไซต์ของหน่วยงานนนั้นๆ ค่ะ และขอแนะนำคู่มือผลิตภัณฑ์เครื่องสำอางเพื่อเศรษฐกิจชุมชน ของสำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา ซึ่งเป็นหนังสือคู่มือเบื้องต้นในการผลิตสบู่ แชมพู สบู่เหลวในระดับชุมชน สามารถดาวน์โหลดไฟล์ pdf ที่ได้ลิ้งค์ของศูนย์วิทยาบริการ อย. และสืบค้นจากคำว่าเครื่องสำอางค่ะ (http://elib.fda.moph.go.th/library/)