ถาม-ตอบ

คำถาม : สอบถามข้อมูลความเป็นพิษ เมล็ดฟักข้าว

เนื่องจากมีเคสคนไข้รับประทานน้ำจากผลฟักข้าวปั่น โดยใช้เนื้อกับเมล็ดปั่นรวมกัน จากนั้นกรองแต่น้ำมารับประทานหลังทานมีอาการมึนหัวคล้ายเมาสุราจึงขอสอบถามข้อมูลความเป็นพิษของเนื้อ และเมล็ดฟักข้าว
Date : 14/9/2558 10:11:00

คำตอบ : จากการสืบค้นข้อมูลพบว่า ฟักข้าวสามารถรับประทานได้ทุกส่วน ยกเว้นเมล็ดดิบที่จะมีพิษ ซึ่งพิษที่เกิดขึ้นจะมีอาการเดียวกันกับผลขี้กาแดง คือ ผลทำให้ท้องเดินอย่างรุนแรง เมล็ดเป็นยาเบื่อที่มีฤทธิ์รุนแรงมาก ทำให้เสียชีวิตได้

สำหรับฟักข้าวหรือ Gac มีชื่อทางวิทยาศาสตร์ว่า Momordica cochinchinensis (Lour) Spreng อยู่ในตระกูล Cucurbitaceae พบปลูกตลอดทั่วทั้งทวีปเอเชีย ใช้เป็นอาหารและยา การเก็บเกี่ยวผล Gacจะทำเมื่อแก่ ในช่วงระหว่างเดือนสิงหาคม จนถึงเดือนกุมภาพันธ์ เมื่อผลมีสีแดง และเมล็ดแข็งตัว (3) ภายในผล Gac ประกอบไปด้วย 2 ส่วน คือ ส่วนเนื้อ หรือส่วน mesocarp (สีเหลือง) และส่วนเยื่อหุ้มเมล็ด (สีแดง) (4) ส่วนหลังนี้ คือ aril มีลักษณะเป็น pulp ที่มีเนื้อมัน (oily) สีแดง ห่อหุ้มเมล็ดอยู่ รสชาติพอรับประทานได้ รสจืดจนถึงรสมันแบบถั่ว ส่วนเมล็ดมีสีน้ำตาลดำ ภายในมีเนื้อสีขาว รับประทานดิบไม่ได้ต้องคั่วให้สุกก่อน

ใน Gac aril พบ fatty acids ในปริมาณ 22% โดยน้ำหนัก ซึ่งประกอบด้วย oleic acid (32%), palimitic acid (29%) และ linoleic acid (28%) ในส่วนของเมล็ด ประกอบด้วย stearic acids เป็นส่วนใหญ่ (60.5%) และกรดอื่นในปริมาณน้อย คือ linoleic acid (20%), oleic acid (9%) และ palmitic acid (5-6%) มีข้อสังเกต คือ Gac มีปริมาณ linoleic acid สูง ซึ่งเป็นลักษณะที่ไม่ปกติ ส่วน fatty acids ที่พบในปริมาณเล็กน้อยคือ arachidic, cis-vaccenic, linolenic, palmitoleic, eicosa-11-enoic acids, eicosa-13-enoic acids สำหรับส่วนน้ำมัน พบ linolenic acid ในปริมาณเพียง 0.3-0.8%

Ref : บทความ เรื่อง Gac ของ อ. วิมล ในจุลสารข้อมูลสมุนไพร ปีที่ 25 ฉบับที่ 2

Web Link ที่เกี่ยวข้อง

ที่อยู่

Social media