คำถาม : การสกัดสารจากพืชสมุนไพร- รบกวนสอบถามดังนี้ค่ะ
1. การสกัดแยกสารจากพืชสมุนไพร เช่น จากใบ หัว หรือเปลือก จำเป็นต้องทำให้แห้งก่อนไม๊คะ แล้วควรใช้วิธีไหนในการสกัด
2. หัวไชเท้า มันมีน้ำมากอยู่แล้วเอามาคั้นเลย หรือต้องตากแห้งแล้วแช่แอลกอร์ฮอล์ และสารสกัดที่เราได้อันไหนดีกว่ากัน, สารที่เราสกัดได้จะบูดหรือเน่าไม๊คะ แล้วถ้านำมาผสมกับครีมของเราทาแก้ฝ้าจะเป็นอันตรายมั้ย
- Date : 18/6/2553 16:21:00
คำตอบ : 1. การเตรียมตัวอย่างพืชก่อนนำมาสกัดสารสำคัญทำได้ทั้งในรูปแบบพืชสด หรือทำให้แห้งก่อน ขึ้นอยู่กับชนิดของพืช และชนิดของสารที่ต้องการสกัด โดยทั่วไปแล้วการสกัดจะได้ผลดีเมื่อเราสามารถสกัดสารจากพืชสด เพราะการทำพืชให้แห้งบางครั้งจะทำให้ฤทธิ์ทางเภสัชวิทยาบางอย่างของสมุนไพรเสียไป
2. สามารถนำหัวไชเท้ามาคั้นสดและกรองเอาแต่น้ำไปใช้ได้ ส่วนการสกัดโดยใช้แอลกอฮอล์สามารถทำได้โดยนำหัวไชเท้าสดมาหั่นเป็นชิ้นเล็ก และแช่ในเมทานอลนาน 7 วัน กรองเอาแต่ส่วนน้ำแล้วนำมาระเหยน้ำออกที่อุณหภูมิ 35 องศาเซลเซียส และขจัดน้ำออกจากสารสกัดอีกครั้งด้วยเทคนิคการทำให้แห้งแบบเยือกแข็ง หรือ lyophilization จากข้อมูลงานวิจัยพบว่าการสกัดด้วยวิธีนำหัวไชเท้าคั้นสด จะได้ปริมาณสารสำคัญมากกว่าวิธีการสกัดด้วยแอลกอฮอล์ (เมทานอล) ซึ่งได้แก่ phenolic, flavonoid และ L-ascorbic acid นอกจากนี้ น้ำหัวไชเท้าคั้นสดยังมีฤทิ์ในการยับยั้งเอนไซม์ tyrosinase และฤทธิ์ต้านอนุมูลอิสระ มากกว่าสารสกัดจากแอลกอฮอล์ อย่างไรก็ตามในการสกัดทั้งสองวิธีแต่ควรระวังเรื่องความสะอาด และการเก็บรักษา ควรเก็บไว้ที่อุณหภูมิต่ำหรือเก็บไว้ในตู้เย็น น้ำหัวไชเท้าคั้นสด ไม่ควรเก็บไว้นานเกินหนึ่งสัปดาห์ หรือทำใหม่ทุกครั้งที่ใช้
ยังไม่พบรายงานความเป็นพิษของการใช้สารสกัดหัวไชเท้าต่อการบำรุงรักษาผิว อย่างไรก็ตามผู้ใช้ควรสังเกตอาการแพ้หรืออาการข้างเคียงเมื่อใช้ หากเกิดการระคายเคืองควรหยุดใช้ทันที