คำถาม : สบู่ดำและสบู่เลือด
  • สบู่ดำและสบู่เลือดคือพืชชนิดเดียวกันหรือไม่ มีอาการพิษและการรักษาต่างกันหรือไม่ อย่างไร ขอบคุณค่ะ
  • Date : 25/12/2552 13:59:00
คำตอบ : เป็นพืชคนละชนิดกัน แต่อยู่ในวงศ์เดียวกัน คือ Euphorbiaceae สบู่เลือด หรือชื่อหลักคือ สบู่แดง มีชื่อวิทยาศาสตร์ Jatropha gossypifolia  L. ส่วนสบู่ดำ หรือชื่อหลักคือ สบู่ขาว มีชื่อวิทยาศาสตร์ Jatropha curcas  L.
               อาการพิษจะคล้ายๆ กัน คือ น้ำยางใสจะระคายเคืองต่อระบบผิวหนัง มีอาการคัน ปวดแสบปวดร้อน อักเสบบวม พองเป็นตุ่มน้ำใส ถ้าโดนตาทำให้ตาอักเสบ อาจทำให้ตาบอดชั่วคราวหรือถาวร วิธีการรักษา ให้ล้างด้วยน้ำสบู่ ทาด้วยครีมสเตียรอยด์ รับประทานยาแก้แพ้ เช่น คลอเฟนนิรามีน ครั้งละ 1 เม็ด วันละ 3 ครั้ง ถ้ายางเข้าตาล้างตาด้วยน้ำหลายๆ ครั้ง หยอดตาด้วยยาหยอดตาที่มี สเตียรอยด์ แล้วนำส่งโรงพยาบาลโดยเร็ว
               ส่วนเมล็ดจะระคายเคืองต่อระบบทางเดินอาหาร ทำให้คลื่นไส้ อาเจียน ท้องเดิน ปวดท้อง อ่อนเพลีย จุกเสียด กระหายน้ำ ปวดศีรษะ อาจถ่ายเป็นเลือด ความดันเลือดต่ำ อัมพาต ผิวหนังแดง ชัก ม่านตาขยาย และสั่น อาจมีอาการเคลิ้มฝันในเด็ก เลือดออกใน retina
               วิธีการรักษา คือ พยายามทำให้อาเจียน รับประทานยาเคลือบกระเพาะอาหารและลำไส้ รีบนำส่งโรงพยาบาลโดยเร็วที่สุด เพื่อล้างท้อง ควรให้รับประทานยาถ่ายประเภทเกลือ เช่น ดีเกลือ เพื่อลดการดูดซึมสารพิษ และให้น้ำเกลือเพื่อทดแทนน้ำ ลดการอุดตันต่อทางเดินในไตเนื่องจากเม็ดเลือดแดงที่เกาะรวมตัวกัน โดยให้รับประทานโซเดียมไบคาร์บอเนต เช่น โซดามินท์วันละ 5-15 กรัม (17-50 เม็ด) เพื่อทำให้ปัสสาวะมีสภาพเป็นด่าง ระหว่างนี้ต้องให้อาหารประเภทคาร์โบไฮเดรตสูง เช่น น้ำหวาน งดอาหาร ไขมัน เพื่อลดอาการตับอักเสบ หมายเหตุ ต้องระวังอาการไตวาย และหมดสติด้วย