คำถาม : เมล็ดโหระพา- จากที่ทราบมาว่าการใช้เมล็ดโหระพาในทางเภสัชกรรม ในตำรายาสมุนไพรโบราณบอกว่ามีส่วนผสมของยาตำรับที่ใช้เมล็ดโหระพาเป็นส่วนประกอบอยู่ เช่น ยามหาจักรใหญ่ ยามหาชุมนุมใหญ่สันนิบาต เป็นต้น จึงอยากทราบว่า เมล็ดโหระพา ใช้ประโยชน์หลัก หรือเป็นส่วนใหญ่ ในทางเภสัชกรรมหรือไม่คะ และมีสรรพคุณอะไรบ้าง รวมทั้งตัวเมล็ดโหระพาถ้าใช้เป็นยาได้ มักจะใช้ตัวเดียว หรือผสมกับสมุนไพรอะไรบ้าง และ/หรือต้องสกัดเป็นสารสกัดหรือน้ำมันออกมาหรือเปล่าคะ จึงอยากจะรบกวนช่วยบอกเอกสารอ้างอิงแนบให้ด้วยค่ะ
- Date : 9/1/2552 16:16:00
คำตอบ : ในปัจจุบันยังไม่พบว่ามีการนำเมล็ดโหระพามาทำเป็นยาแผนปัจจุบัน แต่ส่วนมากจะใช้ส่วนใบเพื่อเป็นอาหาร สารสำคัญของโหระพามักอยู่ในน้ำมันหอมระเหยซึ่งมีอยู่ในทุกส่วนของต้น พบมากในใบ มีสรรพคุณตามตำรายาไทยคือ ขับลมในลำไส้, ขับเสมหะ, แก้ไอ, แก้ลมวิงเวียน, ขับเหงื่อ และ ช่วยย่อย เป็นต้น ส่วนเมล็ดมีสรรพคุณเป็นยาระบาย แก้ตาแดง มีขี้ตามาก รายละเอียดเอกสารอ้างอิงสามารถหาได้จากหนังสือสมุนไพรไม้พื้นบ้านเล่ม 5 ที่มีในห้องสมุดทั่วไป และที่ห้องสมุดของสำนักงานฯ หรือหากคุณต้องการดูเล่มของเอกสารอ้างอิง แนะนำมาให้มาสืบค้นที่สำนักงานฯ ในวันและเวลาราชการ (วันจันทร์ - วันศุกร์ 8.00 16.00 น) และคุณสามารถดูหัวข้อรายงานการวิจัยเกี่ยวกับฤทธิ์ทางเภสัชวิทยาของโหระพาได้ที่ website ของสำนักงานฯ ค่ะ