ฤทธิ์ต้านเชื้อมาลาเรียของสารไดเทอร์ปีนอยด์จากฟ้าทะลายโจร

การศึกษาฤทธิ์ของสารสกัดคลอโรฟอร์มจากต้นฟ้าทะลายโจร (Andrographis paniculata (Burm. f.) Nees) ต่อเชื้อมาลาเรีย Plasmodium falciparum K1 strain (เชื้อมาลาเรียดื้อยา chloroquine) และเชื้อมาลาเรีย P. falciparum 3D7 strain (เชื้อไวต่อยา chloroquine) ผลพบว่าสารสกัดฟ้าทะลายโจรมีฤทธิ์ต้านเชื้อทั้ง 2 ชนิดด้วยค่า IC50 เท่ากับ 6.36 และ 5.24 มก./มล. ตามลำดับ และสารสกัดดังกล่าวไม่ก่อความเป็นพิษต่อเซลล์เมื่อทดสอบความเป็นพิษในเซลล์สัตว์เลี้ยงลูกด้วยนม (mammalian cell line) โดยพบความเป็นพิษต่อเซลล์ร้อยละ 50 (CC50) > 100 มคก./มล. ผลการวิเคราะห์องค์ประกอบทางเคมีด้วยวิธี LC-MS พบว่าในสารสกัดคลอโรฟอร์มฟ้าทะลายโจร พบสาร 59 ชนิด แบ่งเป็นสารกลุ่มฟลาโวนอยด์ 5 ชนิด และกลุ่มไดเทอร์ปีนอยด์ 54 ชนิด การศึกษานี้แสดงให้เห็นว่าสารไดเทอร์ปีนอยด์ในฟ้าทะลายโจรเป็นสารสำคัญในการออกฤทธิ์ต้านเชื้อมาลาเรีย และควรมีการศึกษาวิเคราะห์แยกสารบริสุทธิ์เพื่อพัฒนาเป็นยาต้านมาลาเรียต่อไป

BJBAS. 2021:10;7