คำถาม : ผงกล้วยดิบ
  • ผงกล้วยดิบ หั่นแบบไม่ปลอกเปลือกได้ไหมครับ ถ้าเอามารักษาโรคกระเพาะ หั่นทั้งเปลือกแล้วตากเลย กินแล้วจะดีกว่าปลอกเปลือกหรือไม่ เหลือกมีสารอะไรที่เป็นประโยชน์กับร่างกายบ้าง
  • Date : 10/1/2563 10:44:00
คำตอบ : ตำรายาแผนโบราณ: ตามตำรายาแผนโบราณจะใช้กล้วยดิบทั้งเปลือกเพื่อรักษาอาการท้องเสีย ปวดท้อง จุกเสียด โดยนำผลกล้วยดิบมาฝานบางๆ ตากแดดให้แห้ง และบดให้ละเอียดเป็นแป้ง ปริมาณ 1-2 ช้อนโต๊ะ ผสมน้ำผึ้ง 1 ช้อนโต๊ะ
บัญชียาหลักแห่งชาติ: ในบัญชียาหลักแห่งชาติระบุว่า ผงกล้วยแก่จัด (ไม่ระบุว่าใช้ส่วนเปลือกด้วยหรือไม่) สามารถใช้รักษาแผลในกระเพาะอาหาร บรรเทาอาการท้องเสียชนิดที่ไม่เกิดจากการติดเชื้อ เช่นอุจจาระไม่เป็นมูก หรือมีเลือดปน ขนาดและวิธีใช้คือ รับประทานครั้งละ 10 ก. ชงน้าร้อน 120 - 200 มล. วันละ 3 ครั้ง ก่อนอาหาร ข้อควรระวังคือ ไม่ควรใช้กับผู้ที่ท้องผูกและการใช้ติดต่อกันนาน ๆ อาจทำให้ท้องอืดได้ อาการไม่พึงประสงค์คือ ทำให้ท้องอืด
จากละเอียดข้างต้นจะเห็นว่าการใช้กล้วยดิบทั้งเปลือกมีความปลอดภัยสามารถใช้ได้ค่ะ และการศึกษาฤทธิ์ทางเภสัชวิทยาพบว่า การใช้กล้วยดิบทั้งเปลือกหรือการใช้เฉพาะเนื้อกล้วยดิบ ต่างมีฤทธิ์ต้านการเกิดแผลในกระเพาะอาหารได้ (ยังไม่มีการศึกษาเปรียบเทียบประสิทธิภาพ) แต่ในแง่ของสารสำคัญเมื่อเปรียบเทียบที่น้ำหนักเท่ากัน การใช้กล้วยดิบทั้งเปลือกน่าจะทำให้ได้รับสารแทนนินและเซลลูโลส (กากใยที่ไม่ละลายน้ำ) ซึ่งเป็นโครงสร้างหลักของเปลือกผลไม้ มากกว่าการใช้เฉพาะส่วนเนื้อผล และในเปลือกกล้วยจะมียาง ซึ่งอาจทำให้เกิดอาการแพ้หรือระคายเคืองได้ค่ะ
สามารถอ่านรายละเอียดของกล้วยเพิ่มเติมได้ในจุลสารข้อมูลสมุนไพรฉบับปีที่ 31(4) กรกฎาคม 2557 โดยติดต่อสั่งซื้อได้ที่ สำนักงานข้อมูลสมุนไพร คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยมหิดล 447 ถนนศรีอยุธยา เขตราชเทวี กรุงเทพฯ 10400 โทรศัพท์ 0-2354-4327, 0-2644-8677-91 ต่อ 5313, 5316

อ้างอิง :
- ฐานข้อมูลสมุนไพรที่ใช้ในงานสาธารณสุขมูลฐาน
http://medplant.mahidol.ac.th/pubhealth/index.asp
- เรื่องกล้วย...กล้วย : กล้วยกับอาการท้องเสีย
http://medherbguru.gpo.or.th/articles/D33_banana.pdf
- บัญชียาหลักแห่งชาติ พ.ศ. ๒๕๖๑
http://www.fda.moph.go.th/sites/drug/Shared%20Documents/New/nlem2561.PDF