คำถาม : สกัดแบบใช้โพรลีนไกลคอล
  • สวัสดีค่ะ พอดีเมื่อคราวก่อนได้ถามข้อมูลคร่าวๆเกี่ยวกับการสกัดสมุนไพรค่ะ ที่งานสมุนไพรฯ พอดีเริ่มสนใจการสกัดแบบใช้โพรลีนไกลคอล (PG) และน้ำค่ะ ถ้าการสกัดแบบนี้สามารถสกัดได้กับพืชสมุนไพรทุกชนิดไหมคะ ขอบคุณค่ะ
  • Date : 22/9/2561 16:39:00
คำตอบ : ไม่สามารถใช้โพรลีนไกลคอล (PG) และน้ำค่ะ มาสกัดได้กับพืชสมุนไพรทุกชนิด การเลือกใช้ตัวทำละลายในการสกัดสารขึ้นอยู่สมบัติของสารสำคัญที่เราต้องการ ตามหลัก like dissolves like โพรพีลีนไกลคอล (propylene glycol) เป็นตัวทำละลายชนิดกึ่งมีขั้ว เหมือนกันกับพวกแอลกอฮอล์ ส่วนน้ำจะเป็นตัวทำละลายที่มีขั้ว แอลกอฮอล์ที่นิยมใช้ในการสกัดสารสำคัญจากสมุนไพรเพื่อใช้ประโยชน์ทางยาหรือเครื่องสำอางคือเอทานอล ซึ่งสามารถสกัดสารจากพืชได้ดีกว่า และกำจัดโดยการระเหยออกจากสารสกัดได้ง่ายกว่าโพรพีลีนไกลคอล แต่หากต้องการสารสกัดในรูปสารละลายอยู่ในโพรพีลีนไกลคอล สามารถใช้โพรพีลีนไกลคอลเป็นตัวทำละลายสารสกัดแห้งที่สกัดด้วยเอทานอล เพื่อหลีกเลี่ยงการใช้เอทานอลที่ทำให้ผิวแห้ง และแสบเมื่อมีแผล และมักมีปัญหากับสารก่อเจลหรือแชมพู ทำให้หนืดลดลง นอกจากนี้อาจใช้โพรพีลีนไกลคอลในการสกัดสารจากสมุนไพรได้โดยตรงแต่ประสิทธิภาพในการสกัดสารสำคัญจากสมุนไพรจะน้อยกว่าแอลกอฮอล์ สำหรับแอลกอฮอล์นิยมใช้สกัดสารต่างๆ จากสมุนไพร เช่น แอนโทไซยานิน (anthocyanidins) จากดอกกุหลาบ ซาโปนิน ไกลโคไซด์ (saponin glycosides) จากส้มป่อย สารแทนนิน (tannins) จากเปลือกมังคุด เป็นต้น อย่างไรก็ตาม เทคนิคการสกัดสาร ขึ้นอยู่กับว่าเราต้องการได้สารใดออกมาจากสมุนไพรค่ะ

Ref : หนังสือ คู่มือผลิตภัณฑ์เครื่องสำอางเพื่อเศรษฐกิจชุมชน สำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา กระทรวงสาธารณสุข