คำถาม : การสกัดสารสมุนไพรจากหญ้าเอ็นยึด- การสกัดสารสมุนไพรจากหญ้าเอ็นยึด ใช้เอทิวแอลกอฮอล์และหญ้า ในสัดส่วนเท่าไหร่คะ ใช้แอลกอฮอล์ในปริมาณน้อยทำให้สมุนไพรเน่าไหมคะ การสกัดซ้ำและเพิ่มแอลกอฮอล์เข้าไป และนำมารวมกัน จะเป็นการทำให้สารสมุนไพรเจือจางไหมคะ ต้องใช้เวลาในการสกัดนานเท่าไหร่จึงจะได้สารที่เข้มข้น การหมักนานๆมีผลต่อคุณภาพของสมุนไพรไหมคะ การหมักนานเท่าไหร่ที่ถือว่าทำให้คุณภาพสมุนไพรลดลง และการสกัดเอาตัวทำละลายออกด้วยวิธีการตั้งในลังถึงที่ต้องใช้ความร้อนในการระเหย ทำให้คุณสมบัติของสารในตัวสมุนไพรลดคุณภาพลงไหมคะ
- Date : 30/8/2561 16:53:00
คำตอบ : การเลือกวิธีในการสกัดสมุนไพรขึ้นอยู่กับสารสำคัญที่ต้องการค่ะ ดังนั้นก่อนการสกัดควรตรวจสอบก่อนว่าสารที่ต้องการเป็นสารประเภทใด มีคุณสมบัติอย่างไร ทนความร้อนหรือไม่ และละลายได้ดีในตัวทำละลายชนิดใด เพราะในสมุนไพรมีสารหลายชนิด และสารแต่ละชนิดมีวิธีที่เหมาะสมในการสกัดแตกต่างกัน
1. การสกัดสมุนไพรใช้เอทิวแอลกอฮอล์และหญ้าในสัดส่วนเท่าไหร่
- โดยทั่วไปจะใช้แอลกอฮอล์ประมาณ 2-3 เท่าของปริมาณสมุนไพรที่ใช้
2. ใช้แอลกอฮอล์ในปริมาณน้อยทำให้สมุนไพรเน่าไหม
- น้ำที่อยู่ในสมุนไพรคือสาเหตุของการเน่าเสีย กรณีที่ใช้สมุนไพรสดหากปริมาณของแอลกอฮอล์ที่ใช้ไม่มากพอหรือความเข้มข้นของแอลกอฮอล์ต่ำเกินไป (โดยทั่วไปจะใช้แอลกอฮอล์ความเข้มข้นตั่งแต่ 70%ขึ้นไป) อาจทำให้เกิดการเน่าเสียได้
3. การสกัดซ้ำและเพิ่มแอลกอฮอล์เข้าไป และนำมารวมกัน จะเป็นการทำให้สารสมุนไพรเจือจางไหม
- โดยทั่วไปหากเป็นการสกัดด้วยวิธีหมักหรือวิธีต้ม มักจะทำการสกัดซ้ำโดยนำกากที่เหลือจากการสกัดครั้งแรกมาสกัดใหม่เพื่อให้สารสำคัญออกมาจากสมุนไพรมากที่สุด ซึ่งหลังจากนำสารสกัดทั้งหมดมารวมกันแล้ว ต้องทำการกำจัดตัวทำละลายทั้งหมดออกเพื่อให้เหลือเฉพาะสารสกัดเข้มข้น ซึ่งอาจใช้การนึ่งในลังถึง หรือใช้เครื่อง rotary evaporator
4. ต้องใช้เวลาในการสกัดนานเท่าไหร่จึงจะได้สารที่เข้มข้น
- เวลาที่ใช้ในการสกัด จะขึ้นอยู่กับวิธีในการสกัด ซึ่งสามารถศึกษาเพิ่มเติมได้จากหนังสือ ยาและผลิตภัณฑ์จากธรรมชาติ โดยภาควิชาเภสัชวินิจฉัย คณะเภสัชศาสตร์ ม.มหิดล
5. การหมักนานๆ มีผลต่อคุณภาพของสมุนไพรไหม
- การหมักนานๆ อาจทำให้สูญเสีบสารที่สลายตัวได้ง่ายไป ดังนั้นจึงควรตรวจสอบคุณสมบัติของสารสำคัญที่ต้องการก่อนว่าควรสกัดด้วยวิธีใด
6. การหมักนานเท่าไหร่ที่ถือว่าทำให้คุณภาพสมุนไพรลดลง
- การตรวจสอบคุณภาพของสารสกัดที่ได้จากการสกัดด้วยเวลาที่ต่างกันต้องเปรียบเทียบจากปริมาณของสารสำคัญที่ต้องการ ว่าในเวลาของการสกัดที่ต่างกัน เวลาใดทำให้ได้สารสำคัญออกมามากที่สุด เช่น เปรียบเทียบปริมาณของสารสำคัญ จากการหมักโดยใช้เวลานาน 1, 2, 4, 8, 12, และ 24 ชั่วโมง เป็นต้น ซึ่งการตรวจสอบต้องอาศัยห้องปฏิบัติการและเครื่องมือหลายอย่าง และมีค่าใช้จ่ายพอสมควร หากสนใจสามารถสอบถามได้ที่ศูนย์วิเคราะห์คุณภาพผลิตภัณฑ์(ฝ่ายเคมี) Tel: 0-2644-8679, 0-2644-8680, 0-2644-8681, 0-2644-8685 ต่อ 5538 หรือ ศูนย์วิเคราะห์คุณภาพผลิตภัณฑ์(ฝ่ายสมุนไพร) Tel: 0-2644-8679, 0-2644-8680, 0-2644-8681, 0-2644-8685 ต่อ 5501
7. การสกัดเอาตัวทำละลายออกด้วยวิธีการตั้งในลังถึงที่ต้องใช้ความร้อนในการระเหย ทำให้คุณสมบัติของสารในตัวสมุนไพรลดคุณภาพลงไหม
- ดังที่กล่าวไปแล้วข้างต้นว่าก่อนการสกัดควรตรวจสอบก่อนว่าสารที่ต้องการเป็นสารประเภทใด มีคุณสมบัติอย่างไร ทนความร้อนหรือไม่ หากสารสำคัญที่ต้องการเป็นสารที่ไม่ทนต่อความร้อน ก็ไม่ควรใช้วิธีการระเหยแห้งด้วยลังถึง ควรใช้เครื่อง rotary evaporator เพื่อป้องกันการเสื่อมสลายไปในระหว่างกระบวน
.png){kind=logo}
สำนักงานข้อมูลสมุนไพร FanPage
mpic_mupy 