คำถาม : ตาลเดี่ยว
  • สวัสดีคะ จะสอบถามเรื่องว่านตาลเดี่ยวเก็บมาสกัดช่วงฤดูไหนคะถึงจะให้สารออกฤทธิ์เต็มที่
  • Date : 23/8/2561 16:53:00
คำตอบ : จากการสืบค้น พบพืช 3 ชนิดที่ใช้ชื่อว่า ตาลเดี่ยว ดังนี้
1. ตาลเดี่ยว (ชื่อหลัก) ชื่อวิทยาศาสตร์ Licuala kunstleri Becc. เป็นพืชในวงศ์ ARECACEAE นิยมใช้เป็นไม้ประดับ
2. ตาลเดี่ยว ชื่อวิทยาศาสตร์ Hypoxis aurea Lour เป็นพืชในวงศ์ HYPOXIDACEAE ชื่อหลักคือ หญ้าดอกคำ มีการนำรากมาใช้ประโยชน์ในทางโดยการต้มน้ำดื่มเป็นยาบำรุงโลหิต และฝนทาแก้สิวฝ้า ปัจจุบันมีการนำสารสกัดจากใบมาพัฒนาเป็นเครื่องสำอางเพื่อผิวขาว
3. ตาลเดี่ยว ชื่อวิทยาศาสตร์ Spathoglottis affinis de Vriese เป็นพืชในวงศ์ ORCHIDACEAE ชื่อหลักคือ เหลืองพิศมร สรรพคุณตามตำรับยาพื้นบ้านล้านนาจะใช้หัวนำมาตำผสมกับเหล้า ใช้เป็นยาทาแก้ฝี
โดยคาดว่า “ว่านตาลเดี่ยว” น่าจะหมายถึงต้นที่ 2 หรือ 3 ซึ่งใช้ส่วนของรากและหัวมาทำยา สำหรับการนำส่วนราก เหง้า หรือหัวของสมุนไพรมาใช้ ต้องสังเกตว่าสมุนไพรดังกล่าวมีการสะสมอาหารเต็มที่ในช่วงฤดูไหน (เพราะพืชแต่ละชนิดมีอายุไม่เท่ากัน) โดยทั่วไปมักจะเก็บช่วงตั้งแต่ต้นฤดูหนาวถึงปลายฤดูร้อน (ตั้งแต่เดือนตุลาคมถึงเดือนเมษายน คือเก็บในระยะที่มีน้ำน้อย) สังเกตว่าใบและดอกจะร่วงหมด ซึ่งจะเป็นช่วงที่มีการสะสมอาหารและสารที่เป็นยามากที่สุด ในการเก็บต้องขุดอย่างระมัดระวัง และทำความสะอาดให้ปลอดจากการปนเปื้อนของดิน