คำถาม : บอระเพ็ด
  • ในบอระเพ็ดมีสารแอลคาลอยด์ไหมคะ ถ้ามีมันคือสารแอลคาลอยด์ชนิดอะไรและสามารถสกัดได้อย่างไรให้ได้สารแอลคาลอยด์มากที่สุดคะ?
  • Date : 29/6/2561 11:16:00
คำตอบ : บอระเพ็ดพบสารสารกลุ่มอัลคาลอยด์หลายชนิด เช่น N-formylasimilobine 2-O-beta-D-glucopyranoside, N-formylasimilobine 2-O-beta-D-glucopyranosyl-(1 --> 2)-beta-D-glucopyranoside, (tinoscorside A), N-formylanonaine, N-formyldehydroanonaine, N-formylnomuciferine, N-demethyl-N-formyldehydronornuciferine, magnoflorine, paprazine, N-trans-feruloyltyramine, และ cytidine (1)

ในการสกัดอัลคาลอยด์นั้นมีหลายวิธี โดยแบ่งออกเป็น 3 วิธีใหญ่ คือ
1. สกัดด้วยน้ำหรือแอลกอฮอล์เจือกรด จะได้อัลคาลอยด์ออกมาในรูปเกลือของกรดอินทรีย์ที่ละลายน้ำได้
2. สกัดด้วยตัวทำละลายที่มีขั้วปานกลาง เช่น คลอโรฟอร์ม อีเธอร์ ไดคลอโรมีเทน อาจเติมด่างเล็กน้อย เพื่อให้อัลลาคอยด์อยู่ในรูปอิสระ สามารถละลายในตัวทำละลายได้
3. สกัดด้วยตัวทำละลายที่มีส่วนผสมของน้ำและแอลกอฮอล์ จะได้ทั้งอัลลคาลอย์ที่อยู่ในรูปของเกลือ และรูปอิสระ

ทั้งนี้การจะเลือกใช้วิธีการใดนั้น จะขึ้นอยู่กับขึ้นกับคุณสมบัติของอัลคาลอยด์ที่ต้องการสกัดออกมา

Ref :
(1) Choudhary MI, Ismail M, Ali Z, Shaari K, Lajis NH, Atta-ur-Rahman. Alkaloidal constituents of Tinospora crispa. Nat Prod Commun. 2010;5(11):1747-50.
(2) หนังสือการสกัดและตรวจสอบสารสำคัญจากผลิตภัณฑ์ธรรมชาติ