คำถาม : การสกัดสมุนไพร
  • สวัสดีค่ะ รบกวนขอข้อมูลการสกัดสมุนไพร (เพื่อทำสารสกัดใส่สบู่) ด้วยค่ะ ว่าสมุนไพรตัวไหนใช้แอลกอฮอล์สกัด / ตัวไหนใช้ propylene glycol (ตัวทำลาย) ขอบคุณค่ะ
  • Date : 18/8/2560 15:06:00
คำตอบ : ทั้งแอลกอฮอล์ (alcohol) และโพรพีลีนไกลคอล (propylene glycol) เป็นตัวทำละลายชนิดกึ่งมีขั้ว เหมือนกัน แอลกอฮอล์ที่นิยมใช้ในการสกัดสารสำคัญจากสมุนไพรเพื่อใช้ประโยชน์ทางยาหรือเครื่องสำอางคือเอทานอล ซึ่งสามารถสกัดสารจากพืชได้ดีกว่า และกำจัดโดยการระเหยออกจากสารสกัดได้ง่ายกว่าโพรพีลีนไกลคอล แต่หากต้องการสารสกัดในรูปสารละลายอยู่ในโพรพีลีนไกลคอล สามารถใช้โพรพีลีนไกลคอลเป็นตัวทำละลายสารสกัดแห้งที่สกัดด้วยเอทานอล เพื่อหลีกเลี่ยงการใช้เอทานอลที่ทำให้ผิวแห้ง และแสบเมื่อมีแผล และมักมีปัญหากับสารก่อเจลหรือแชมพู ทำให้หนืดลดลง นอกจากนี้อาจใช้โพรพีลีนไกลคอลในการสกัดสารจากสมุนไพรได้โดยตรงแต่ประสิทธิภาพในการสกัดสารสำคัญจากสมุนไพรจะน้อยกว่าแอลกอฮอล์ สำหรับแอลกอฮอล์นิยมใช้สกัดสารต่างๆ จากสมุนไพร เช่น แอนโทไซยานิน (anthocyanidins) จากดอกกุหลาบ ซาโปนิน ไกลโคไซด์ (saponin glycosides) จากส้มป่อย สารแทนนิน (tannins) จากเปลือกมังคุด เป็นต้น อย่างไรก็ตาม เทคนิคการสกัดสาร ขึ้นอยู่กับว่าเราต้องการได้สารใดออกมาจากสมุนไพรค่ะ

ที่มา :
หนังสือ คู่มือผลิตภัณฑ์เครื่องสำอางเพื่อเศรษฐกิจชุมชน สำนักงานคณะกรรมการอาหารและยา กระทรวงสาธารณสุข