คำถาม : สารสกัดสมุนไพรมาทำสบู่
  • ดิฉันต้องการทำสบู่ผสมสารสกัดสมุนไพรหลายชนิดอยากทราบว่าแต่ละชนิดต้องสกัดด้วยวิธีไหนค่ะ รบกวนสอบถามนะคะ
    1.ขมิ้นชัน 2.ไพล 3.ใบบัวบก 4.เปลือกมังคุด 5.ว่านนางคำ 6.ทานาคา 7.มะหาด 8.ชะเอมเทศ
    จะทำเน้นรักษาสิว ฝ้า ปรับผิวขาว ไม่ทราบว่าจะต่องใช้สารสกัดแบบไหนถึงจะเห็นผล แบบผงหรือแบบน้ำ และปริมาณที่ต้องใช้ค่ะ ขอบคุณมากค่ะ ถ้าใช้ได้ผลเราจะทำขายน่ะค่ะ

  • Date : 30/8/2559 17:06:00
คำตอบ : การจะนำสมุนไพรลงไปผสมในสบู่นั้นควรคำนึงถึงสารสำคัญและสรรพคุณที่คุณต้องการจากสมุนไพรเป็นสำคัญ รวมทั้งต้องศึกษาจากการใช้แบบดั้งเดิมและงานวิจัยที่ทำการศึกษาแล้วนำมาประยุกต์ใช้ ซึ่งในกรณีของขมิ้นชัน รวมถึงไพล ว่านนางคำ เปลือกมังคด ทานาคา สรรพคุณทางเครื่องสำอางสำหรับผิวภายนอกคือ ฆ่าเชื้อ แก้อาการผื่นคัน และบำรุงผิว สามารถใช้วิธีบดเป็นผงไปเป็นส่วนผสมในเครื่องสำอางได้ แต่สำหรับมะหาดสรรพคุณที่นำไปใช้คือทำให้ผิวขาว ซึ่งสารสำคัญในมะหาดที่มีฤทธิ์ยับยั้งการทำงานเอนไซม์ไทโรซิเนส และทำให้ผิวขาวขึ้นคือ สาร oxyresveratrol ที่สามารถแยกออกได้โดยการสกัดด้วยแอลกอฮอล์ ส่วนบัวบกสารสำคัญที่ใช้ด้านเครื่องสำอางคือ asiatic acid, madecassic acid, asiaticoside และ madecassoside ต้องอาศัยการสกัดด้วยแอลกอฮอล์

แต่โดยปกติแล้วการใช้สมุนไพรในเครื่องสำอาง จะแนะนำให้ใช้รูปของสารสกัดมากกว่า เพราะสารสกัดจะใช้ในปริมาณน้อยแต่ได้สารสำคัญมากกว่า อีกทั้งการใช้สมุนไพรสดจะเสี่ยงต่อการปนเปื้อนเชื้อจุลินทรีย์ ซึ่งจะส่งผลต่ออายุการเก็บรักษาผลิตภัณฑ์ รวมถึงส่งผลต่อสีของผลิตภัณฑ์เนื่องจากวัตถุดิบที่บดแห้งเมื่อนำมาใช้หลายตัวรวมกัน จะทำให้สีของผลิตภัณฑ์ไม่สวยงาม สำหรับปริมาณที่ต้องใช้จะขึ้นอยู่กับสูตรของผู้ผลิตแต่ละเจ้า ซึ่งต้องอาศัยการทดสอบ ปรับเปลี่ยนเพื่อหาปริมาณที่เหมาะสมว่าควรใส่ตัวใดมากหรือน้อย แต่โดยหลักการเติมสมุนไพรในสูตรสบู่จากหนังสือคู่มือการผลิตเครื่องสำอางคเพื่อเศรษฐกิจชุมชนจะมีหลักการดังนี้

1. สารสกัดน้ำ ให้ทดแทนในส่วนน้ำ ลดปริมาณน้ำที่ใช้ตามน้ำหนักของสารสกัดที่เติมเข้ามา ขนาดสูงสุดที่ใช้ได้ คือ แทนที่ปริมาณน้ำทั้งหมดในสูตร แต่ในกรณีที่เป็นน้ำคั้นพืชที่ไม่สามารถทนความร้อนได้ ไม่ควรใช้แทนที่น้ำทั้งหมด เพราะความร้อนอาจะทำลายสารสำคัญต่างๆ ในสารสกัดได้ อย่างไรก็ตาม การใช้สารสกัดน้ำต้องระวังเรื่องการปนเปื้อนเชื้อรา เมื่อทิ้งไว้เป็นเวลานาน

2. สารสกัดในน้ำมัน ให้ใช้แทนที่ส่วนน้ำมันที่ใช้ โดยไม่ต้องลดปริมาณด่าง

3.สารสกัดแอลกอฮอล์ สามารถเติมตามเปอร์เซนต์ที่ต้องการ โดยไม่ต้องปรับสัดส่วนสูตร โดยให้เติมภายหลังผสมสบู่กับน้ำด่างเข้าด้วยกันแล้ว

4.ผงสมุนไพรสด ให้เติมสมุนไพรภายหลังผสมสบู่กับด่างเข้าด้วยกันแล้ว โดยไม่ต้องปรับลดสัดส่วนสูตร