คำถาม : ความต่างของยาชุมเห็ดเทศและยามะขามแขก
  • บัญชียาแผนไทยสำหรับโรงพยาบาล โดยยาที่พัฒนาจากสมุนไพร ที่รักษากลุ่มระบบทางเดินอาหาร ในส่วนของยาชุมเห็ดเทศ และยามะขามแขกนั้น มีข้อบ่งใช้คือ บรรเทาอาการท้องผูกที่เหมือนกัน คือ อยากทราบว่า ยาทั้งสองชนิดนี้ มีสรรพคุณเด่น ที่สามารถใช้ ในสรรพคุณที่ต่างกันตรงไหนบ้างค่ะ
  • Date : 23/12/2556 11:11:00
คำตอบ : ชุมเห็ดเทศและมะขามแขกจัดเป็นสมุนไพรในบัญชียาหลักแห่งชาติในหมวดกลุ่มยาเพื่อบรรเทาอาการท้องผูก มีสารสำคัญคือ แอนทราควิโนน (antraquinone) ออกฤทธิ์กระตุ้นการบีบตัวของลำไส้ใหญ่ทำให้ถ่ายท้องได้เหมือนกัน สามารถเลือกใช้ตัวใดก็ได้เพื่อบรรเทาอาการท้องผูก และยังไม่มีรายงานการศึกษาเปรียบเทียบสรรพคุณระหว่างสมุนไพรสองชนิดนี้ค่ะ ทั้งนี้การใช้ยาสมุนไพรทั้งสองตัวมีข้อควรระวังคือ ไม่ควรใช้ติดต่อกันเป็นเวลานานเพราะจะทำให้ท้องเสีย ส่งผลให้ร่างกายมีการสูญเสียน้ำและเกลือแร่มากเกินไป และอาจทำให้ลำไส้ใหญ่เกิดภาวะชินต่อยา เมื่อไม่ใช้ยาจะไม่ถ่าย นอกจากนี้ควรระมัดระวังการใช้ในเด็กที่มีอายุต่ำกว่า 12 ปี และในผู้ป่วยที่มีปัญหาโรคไต ห้ามใช้ในผู้ที่มีภาวะทางเดินอาหารอุดตัน หญิงตั้งครรภ์และให้นมบุตร

Ref : หนังสือสมุนไพรในงานสาธารณสุขมูลฐาน