คำถาม : การใช้แอลกอฮอล์- ดิฉันรับผิดชอบงานแพทย์แผนไทย ในรพ.สต. อยากสอนชาวบ้าน/อสม. ทำยาภายนอกแบบง่าย ๆ
อยากทราบเกี่ยวกับการสกัดสมุนไพรด้วยแอลกอฮอล์ ที่ระดับชุมชน/ชาวบ้านจะทำได้ค่ะ
- ใช้เอทิลแอลกอฮอล์ หรือเมทิลฯ หรือใช้ได้ทั้งสองอย่าง มีข้อควรระวังไหม
- หลังจากแช่สกัดแล้ว การทำระเหยอย่างง่ายทำได้ไหม อย่างไร
- สมุนไพรทุกอย่างสกัดด้วยแอลกอฮอล์ได้ใช่ไหม
- ถ้าใช้วิธีการสกัดโดยการทอดจะดีไหม หรือแอลกอฮอล์ได้สารดีกว่า
- Date : 26/10/2555 12:48:00
คำตอบ : การที่จะสกัดสมุนไพรด้วยตัวทำละลายชนิดใดขึ้นอยู่กับสาระสำคัญที่คุณต้องการจากสมุนไพรชนิดนั้น ๆ ค่ะ ซึ่งอาจต้องตรวจสอบคุณสมบัติทางเคมีของสารดังกล่าวก่อน สำหรับการสกัดด้วยแอลกอฮอล์ตามครัวเรือนคุณสามารถใช้เหล้าขาวหรือเหล้าโรง ซึ่งจะมีปริมาณของเอทิลแอลกอฮอล์ (แอลกอฮอล์ชนิดรับประทานได้) ระหว่าง 20-40% ค่ะ
- โดยคุณสมบัติทางเคมี เมทิลแอลกอฮอล์จะมีความเป็นขั้วมากกว่าเอทิลแอลกอฮอล์จึงสามารถสกัดสารในกลุ่มที่มีขั้วหรือละลายน้ำได้ดีออกมากได้มากกว่าเอทิลแอลกอฮอล์ได้ในแง่ของความปลอดภัย เอทิลแอลกอฮอล์จะปลอดภัยกว่าเนื่องจากเมทิลแอลกอฮอล์เป็นพิษกับดวงตาและรับประทานไม่ได้ มักใช้สำหรับการสกัดในห้องปฏิบัติการมากกว่า
- โดยทั่วไปการระเหยสารสกัดมักจะใช้เครื่อง Rotary evaporator เนื่องจากสารบางชนิดจะเสี่ยงสลายจากความร้อน แต่การตั้งทิ้งไว้ที่อุณหภูมิห้องและมีการระบายอากาศที่ดีก็ช่วยให้สารสกัดแห้งได้ซึ่งระยะเวลาขึ้นกับปริมาณของน้ำที่ผสมอยู่ในสารสกัด
- อย่างที่ได้กล่าวไปข้างต้นแล้วว่าการจะเลือกใช้ตัวทำละลายชนิดใดขึ้นอยู่กับคุณสมบัติของสารสำคัญที่คุณต้องการค่ะ
- เหตุผลเช่นเดียวกับข้อ 3 ค่ะ การเลือกวิธีการสกัดขึ้นอยู่กับชนิดของสมุนไพร และสารที่ต้องการ เช่น หากต้องการใช้วิธีการทอด คุณต้องแน่ใจว่าสารที่คุณต้องการสามารถทนความร้อนสูงได้ แต่ถ้าเป็นสารที่ไม่สามารถทนความร้อนได้อาจต้องเลือกวิธีการสกัดเย็น การสกัดด้วยตัวทำละลายหรือสกัดด้วยวิธีการอื่น ๆ ที่ไม่ผ่านความร้อนค่ะ
.png){kind=logo}
สำนักงานข้อมูลสมุนไพร FanPage
mpic_mupy 